Gouden Opname van saxofoonpionier Sigurd Rascher

Sigurd Rascher werd geboren op 15 mei 1907 in Elberfeld in Duitsland. Hij studeerde een tijdje piano, maar hij koos uiteindelijk voor de klarinet. De saxofoon kwam op zijn pad toen hij liever in een dansband wilde spelen. Hoe langer hij speelde, hoe meer mogelijkheden hij ontdekte op het instrument. Uiteindelijk werd hij een van de grondleggers van de moderne speeltechniek op de saxofoon.

Hij ontwikkelde ook een eigen mondstuk voor het instrument. Sinds de uitvinding van de saxofoon waren saxofonisten op steeds smallere mondstukken gaan spelen, wat een hardere en scherpere klank opleverde. Dat was perfect voor in de jazz, maar volgens Rascher was dat niet wat uitvinder Adolphe Sax oorspronkelijk in gedachten had. Met bredere en rondere mondstukken keerde Rascher terug naar de volle en ronde klank.

Voornaamste klassieke saxofonisten

Hij gaf aan het begin van zijn carrière les aan de conservatoria van Kopenhagen en Malmö, maar in de jaren 30 vertrok hij naar Amerika. Daar ontwikkelde hij zich tot een van de voornaamste klassieke saxofonisten. Hij speelde daar in het Boston Symphony Orchestra én het New York Philharmonic en als solist speelde hij wereldwijd met honderden orkesten.

Rascher was een pionier op het gebied van altissimo-spel, een techniek waarmee hij noten kon spelen die ver boven het normale bereik van de saxofoon lagen. Tijdgenoten vonden de techniek controversieel, maar volgens Rascher was de techniek juist bedoeld voor het instrument door uitvinder Adolphe Sax. Het zou nog vele jaren duren voordat zijn speltechniek navolging kreeg.

Lessen, workshops en masterclasses

Dankzij zijn technische begaafdheid wilden veel saxofoonstudenten bij hem studeren. Hij gaf les aan de conservatoria in onder meer Michigan, New York en Rochester. Tot op hoge leeftijd gaf hij bovendien workshops en masterclasses.

Voor een jong instrument als de saxofoon bestond weinig repertoire, maar Rascher inspireerde veel componisten om voor zijn instrument te schrijven. Onder de werken zijn het Concertino da Camera voor altsaxofoon en kamerorkest van Jacques Ibert en het Concert voor altsaxofoon en strijkorkest van Aleksandr Glazoenov.

Er waren ook veel Scandinavische componisten die schreven voor Sigurd Rascher. Een voorbeeld is de Zweedse componist Erland von Koch. In zijn Concert voor saxofoon en strijkorkest uit 1958 speelt de saxofoon een belangrijke rol.

Rascher Saxophone Quartet

In 1969 richtte Rascher samen met zijn dochter Carina het Rascher Saxophone Quartet op. Het kwartet bestaat nog altijd en kent door wisselingen door de decennia heen inmiddels zeven oud-leden. Talloze componisten van naam schreven voor het ensemble, zoals Kalevi Aho, Lera Auerbach, Luciano Berio, Philip Glass, Sofia Goebaidoelina en zelfs Nederlanders als Ton de Leeuw en Tristan Keuris. Lang niet altijd ging het daarbij om werken voor alleen saxofoonkwartet, want ook de combinatie met orkest is door meer dan twintig componisten al uitgeprobeerd.

Het werk Music for saxophones schreef Tristan Keuris in 1986 en in dat werk is de stijl van deze Nederlandse componist goed herkenbaar.

Amerikaan Philip Glass schreef een concert voor saxofoonkwartet, waarin de wat dreigende ondertoon opvalt.

Ook de Georgische componist Giya Kancheli schreef voor de bezetting van vier saxofoons, maar dan wel met de unieke combinatie van een kamerkoor erbij.

Rascher overleed op 25 februari 2001 op 94-jarige leeftijd. In het artikel over zijn overlijden vergeleek The New York Times zijn betekenis voor de saxofoon met die van Pablo Casals voor de cello en die van Andres Segovia voor de klassieke gitaar.

Maandag

Claude Debussy – Rapsodie voor saxofoon en orkest
Sigurd Raschèr met New York Philharmonic olv Leonard Bernstein

Dinsdag

Johann Sebastian Bach – Wohltemperiertes Klavier – Fuga in c kl.t.
Raschèr Saxophone Quartet

Erland von Koch – Saxofoonconcert
Sigurd Rascher met Münchner Philharmoniker o.l.v. Stig Westerberg

Woensdag

Alexander Glazoenov – Saxofoonconcert
Arno Bornkamp met het Concertgebouw Kamerorkest o.l.v. Roland Kieft

Donderdag

Sally Beamish – Saxofoonconcert
Sigurd Raschèr met het Stuttgart Chamber Orchestra o.l.v. Robin Engelen

Home Gouden Opnamen