Muziek in een Notendop #10: Largo

Wat is largo?

Het Italiaanse woord largo kan je vertalen als 'breed'. Maar hoe klinkt breed? Nou, hoe rijd je met een dieplader met daarop zo'n compleet chalet door een oud stadscentrum? Precies: breed en langzaam. Het woord 'gedragen' hoort er ook bij. Het is een tempo van 40 tot 60 slagen per minuut. Largo wordt genoteerd vanaf het begin van de zeventiende eeuw. Frescobaldi had het in 1615 over een 'tempo largo'. Tot de vroege achttiende eeuw betekende largo een geringe vertraging van een gemiddeld tempo. En dan had je destijds ook al trage tempi zoals adagio. Largo werd omschreven als een 'dubbel adagio'. Mozart en Haydn gebruiken het woord voor sterk geaccentueerde passages in de muziek. Daar heeft het dus iets minder met tempo en iets meer met speelwijze te maken. Bij Sjostakovitsj was largo de zakdoekfactor. Bij het Largo uit zijn Vijfde symfonie werden de ogen van het publiek bovengemiddeld vochtig.

Voor de echte fijnproever zijn er verschillende smaakjes largo, zoals larghetto (sneller dan largo), larghissimo (langzamer dan largo), en largamente (gewoon largo). De beroemdste largo's zijn het Largo van Händel: de aria Ombra mai fu uit de opera Xerxes - een aria over de schaduw. Chopins Prelude opus 28 nummer 4: ook largo. Net als deel twee uit de Winter van Vivaldi en deel twee uit Symfonie nr.9 van Dvořák. Gedragen tranen? Het Lacrimosa uit het Requiem van Mozart: larghetto.

Overigens tref je in Italië overal largo's op de straatnaambordjes. Een largo is daar een verbreding van de straat. Een soort plein, een piazza, maar vooral met een doorstroomfunctie. Times Square in New York is een voorbeeld van een largo. Heel toepasselijk, want de gemiddelde snelheid van een taxi op Times Square... Inderdaad: largo.

Muziek uit deze aflevering:

Beluister via Spotify de muziek uit alle afleveringen van Muziek in een Notendop.

Home Muziek in een Notendop