Epische filmmuziek: 2010-2020
- Klassiek
- Epische filmmuziek: 2010-2020
2010-2020: Het decennium waarin ledlampen binnenshuis en op straat de gloeilampen vervangen en het ‘contactloos betalen’ steeds vaker wordt gebruikt. Het decennium waarin streamingsdiensten de markt veroveren, het enorm populaire programma Heel Holland Bakt op televisie wordt uitgezonden en de musical Soldaat van Oranje voor het eerst wordt opgevoerd. En het decennium van films als La La Land, The King’s Speech, 12 Years a Slave én natuurlijk de films Black Swan & Lincoln!
Een succesvol duo
Lincoln, de film over de president van de Verenigde Staten: Abraham Lincoln, werd geregisseerd door Steven Spielberg. En natuurlijk, waar Spielberg is, daar is ook John Williams, inmiddels 80 jaar oud. De film Lincoln is hun 26e samenwerking als regisseur en componist. Hun relatie omvat de beste filmmuziek die ooit is geschreven, van Jaws tot Raiders of the Lost Ark, tot E.T., Jurassic Park, Schindler's List en nog veel meer. Zijn muziek voor de film Lincoln is een briljante combinatie van het ingetogen patriottisme van Saving Private Ryan, de emotionele thema’s van War Horse en de harmonische taal en akkoorden van The Patriot, met daar doorheen een snufje Americana van Aaron Copland. Het overgrote deel van de partituur is geschreven voor het Chicago Symphony Orchestra en Koor, en ondanks dat dit geen traditioneel filmmuziek-orkest is, is het érg goed gelukt om de expressiviteit en nuance van Williams' soundtrack vast te leggen.
Hans van den Boom liet de soundtrack van Lincoln horen in De Klassieken. Luister het fragment hier terug:
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Een zwart zwanenmeer
Het is een van de meest bekende balletten, het verhaal van de jonge vrouw Odette die door een betovering als witte zwaan door het leven gaat en wiens lot en liefde getart wordt door de zwarte zwaan Odile. Misschien nog wel meer dan het verhaal maakt de muziek van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski het Zwanenmeer wereldwijd geliefd.
In 2010 kwam de Amerikaanse regisseur Darren Aronofsky met de film Black Swan, een psychologische horror-versie van het eeuwenoude sprookje. De plot draait om het New York Ballet dat het Zwanenmeer op de planken zet. Voor ballerina Nina Sayers (Nathalie Portman) is het haar eerste grote rol, de kans om carrière te maken. Haar Odette is voorbeeldig, maar met de vertolking van de sensuele zwarte zwaan Odile worstelt Nina. Wanneer Lily (Mila Kunis) op het toneel verschijnt en haar 'understudy' wordt begint de angst haar leven over te nemen en raakt de realiteit met het ballet verweven. De dreiging van Odette en Lily en de druk van de rol trekken Nina een donkere wereld van schimmen en hallucinaties in.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
De spanningen van een moderne zwaan
De Britse Clint Mansell componeerde de score voor Black Swan. Hij slaagde erin een mix te maken die tussen de romantische originele balletmuziek van Tsjaikovski en de steeds grilliger wordende belevingswereld van Nina heen en weer schiet.
Je wilt er iets mee bereiken, maar wel iets dat in overeenstemming is met het oorspronkelijke werk. Zodat als het ooit Tsjaikovski's pad kruist hij zou zeggen: "Ja, die jongens hebben daar iets goeds mee gedaan."
De balletmuziek van Tsjaikovski wordt vooral voor de dansscènes bewaard. Het verhaal van de film zelf heeft zijn eigen muziek gekregen. Het knappe is dan weer wel dat Mansell de zo herkenbare elementen uit de balletmuziek daarin heeft verweven, zoals de hobo die de witte zwaan representeert. De orkestrale muziek wordt aangevuld met elektronische instrumenten - het electronische muziekduo The Chemical Brothers droegen ook aan de soundtrack bij. Zo klinkt er donker geroffel dat haaks staat op de romantische klanken van de strijkers en de onderliggende en toenemende angsten steeds voelbaarder maakt.
Kortom, Black Swan heeft een epische soundtrack. Toch werd
de muziek niet genomineerd voor een Oscar - Tsjaikovsi’s muziek is er
nog zo in te horen dat het geen originele muziek zou zijn. Tot grote
spijt van velen: zulke bekende, geliefde muziek gebruiken en die
vertalen naar het doek en zo eigen weten te maken voor deze donkere
vertelling, is een kunst op zich.
Ab Nieuwdorp liet de soundtrack van Black Swan horen in De Klassieken. Luister het fragment hier terug:
I’m Not A Warrior, I’m A Hobbit
Zes iconische films gebaseerd op de boeken van Tolkien: The Lord of the Rings-trilogie & The Hobbit-trilogie. De films spelen zich af in de wereld van Midden-aarde, en gaan over de hobbit ‘Bilbo Baggins’. Hobbits vormen een vredelievend volk dat in de Gouw woont. Ze kunnen ongeveer een meter lang worden. In The Hobbit-films gaat Bilbo samen met tovenaar Gandalf en dertien Dwergen op avontuur om een schat terug te winnen die de draak Smaug van de Dwergen gestolen heeft. Tijdens de tocht vindt Bilbo een ring, die later in The Lord of the Rings een grote rol zal gaan spelen. Het lukt hen uiteindelijk om de draak Smaug te verslaan en de schat te veroveren.
De muziek bij de films is geschreven door de Canadese componist Howard Shore, wiens bekendheid door zijn muziek voor The Lord of the Rings films een enorme vlucht heeft genomen. In zijn soundtrack voor The Hobbit hanteert hij dezelfde stijl. Meerdere thema's die hij oorspronkelijk schreef voor de Lord of the Rings komen in The Hobbit weer terug. En natuurlijk prachtige nieuwe melodieën die voor velen niet weg te denken zijn uit de filmmuziekgeschiedenis en daarom ook niet mag ontbreken in deze Epische Filmmuziek Tijdlijn.
Selma van Dijk liet de soundtrack van The Hobbit horen in De Klassieken. Luister het fragment hier terug:
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Filmmuziek Top 200
De Filmmuziek Top 200 was een feest! Op donderdag 7 en vrijdag 8 maart hoorde je de meest aangrijpende en onvergetelijke soundtracks bij NPO Klassiek.
