Casablanca

Ingrid Bergman klaagde tot op het eind dat ze ervan baalde dat ze niet te horen kreeg op welke man haar personage verliefd moest zijn. Op Rick Blaine (Bogart), de drinkgrage bareigenaar in nazi-bezet Casablanca? Of op Victor Laszlo (Henreid), de verzetsheld? Bergmans vertwijfeling blijkt een kracht in het verhaal over keuzes, liefde, romantiek, politiek, vrijheid en heroïek in een schemerige wereld.

Een cynische Amerikaan twijfelt erover of hij zijn vroegere geliefde en haar echtgenoot - Laszlo, een Tsjechische verzetsleider - zal helpen ontsnappen uit Frans Marokko. Het verhaal is gebaseerd op een theaterstuk van Murray Burnett en Joan Alison, Everybody Comes To Rick's. Die Rick is Rick Blaine, een Amerikaanse expat die een nachtclub exploiteert in Casablanca, Rick's Café Américain. De cliëntèle: Franse en Duitse officials, maar ook vluchtelingen die de op dat moment nog neutrale VS proberen te bereiken. Het cynisme van Rick is makkelijk te begrijpen op het moment dat zijn vroegere geliefde Ilsa ten tonele verschijnt.

Dramatisch moment: Ilsa vraag de huispianist om As time goes by te spelen, waarop Rick boos reageert: ik had je toch gezegd dat nummer nóóit te spelen! Aanvankelijk weigert Rick om Ilsa te helpen, maar zij vertelt hem dat zij ten tijde van hun liefdesaffaire in de veronderstelling was dat haar man - Victor Laszlo, de verzetsleider - was omgekomen. Uiteindelijk kan Laszlo ontsnappen via een vlucht naar Lissabon; Rick weet Ilsa op het laatste moment ervan te overtuigen dat zij met haar man mee moet gaan omdat ze anders spijt krijgt. "Maybe not today, maybe not tomorrow, but soon and for the rest of your life." Nazi-officier Strasser wordt door Rick neergeschoten, waarop Louis Renault, de openlijk corrupte politiecommissaris, zijn mannen opdraagt: "round up the usual suspects". De famous last words van Rick tegen Louis zijn "Louis, I think this is the beginning of a beautiful friendship."

De muziek in de film Casablanca

De muziek voor Casablanca werd geschreven door Max Steiner, die op dat moment faam had gemaakt met zijn muziek voor Gone with the Wind. Het nummer As Time Goes By zat al in het oorspronkelijke theaterstuk, en was geschreven door Herman Hupfeld. Eigenlijk wilde Steiner dit nummer vervangen door een nieuwe song, maar omdat Ingrid Bergman haar haar al had laten afknippen in verband met haar volgende filmrol kon de betreffende scene niet worden overgedaan... Toen besloot Steiner zijn muziek volledig te baseren op As Time Goes By en de Marseillaise, het Franse volkslied dus.
Tegenover de Marseillaise was oorspronkelijk het Horst Wessellied gepland, maar dat bleek te stuiten op copyright-bezwaren (!), zodat Die Wacht am Rhein en het Deutschlandlied werden gebruikt om de dreigende sfeer van Nazi-Duitsland hoorbaar te maken. In de slotscene maakt het Deutschlandlied plaats voor de Marseillaise nadat Strasser is neergeschoten.

Andere songs in de film zijn onder meer It Had to Be You (Isham Jones, Gus Kahn), The Very Thought of You (Ray Noble) en Knock on Wood (M.K. Jerome, Jack Scholl). De soundtrack werd bij het verschijnen van de film niet uitgebracht (dat gebeurde in de jaren '40 sowieso bijna nooit) maar in 1997 verscheen de soundtrack voor het eerst op CD, inclusief een aantal dialogen.

Fun fact: de piano die in Rick's Café Américain werd gebruikt, bracht op een veiling in New York in 2014 maar liefst 3,4 miljoen dollar op...