Muziek in een Pepernotendop #34: Sinterklaasliedjes

Waar komen onze Sinterklaasliedjes vandaan?

Wist je dat de melodie van 'Sinterklaasje bonne bonne bonne' door Bach gebruikt is? Het komt voorbij in Goldbergvariatie nummer 30. Bach kende de melodie van het volksliedje "Kraut und Rüben haben mich vertrieben, hätt mein' Mutter Fleisch gekocht, wär ich länger blieben" ofwel 'Kool en rapen hebben me verdreven; had mijn mama vlees gemaakt, dan was ik wel gebleven'.

Robert Schumann componeerde eens een albumpje met 43 pianostukken für die Jugend. Daar zat ook dit Sinterklaasstukkie bij, kwam mijter ore: 'Hij komt, hij komt, de lieve goede Sint. Maar officieel heeft de muziek niets met Sint te maken. Het heet 'Fröhlicher Landmann, von der Arbeit zurückkehrend'. Montere landarbeider, terugkerend van het werk'. En als de landarbeider z'n huissleutels vergeten is, krijg je dit: 'Daar wordt aan de deur geklopt'. Het is een Koddig Weens walsje oorspronkelijk getiteld 'O du lieber Augustin'. Die landman staat nog steeds buiten. Gelukkig is het niet pikkedonker, want de maan schijnt door de bomen. Deze hit is van J.J. Viotta, met een tekst van J.P. Heije. Sedert 1845 schijnt de maan op wild razende makkers.

Gewijde Nicolaasstuff komt van bijvoorheeld Haydn, de Missa Sancti Nicolai en Britten, de Saint Nicolas-cantate. Al in de zestiende eeuw werd Nicolaas van Myra, da's dus écht de échte sint, bezongen in Europa. En net als de pepernoten, banketletters en chocolademelk werd het Sinterrepertoire oraal overgedragen. Overigens was men niet altijd even heilig. Omstreeks 1600 zong men het lied 'Sinter Klaas, O heil'ge Man / Hoort mijn bidden en mijn smeken' met de tekst 'Niet om Soetekoek of Vygen, Of om Kinders Poppe-goed, Laat my maar een Vrijer krijgen'. Klinkt meer als Tinderklaas. Eén chocoladeletter, groot verschil.

Voor dirigenten die de staf stevig in de hand hebben zijn er de Variaties over een Sint Nicolaas-liedje van Jan van Gilse. Pianisten krijgen van Herman Strategier de Variaties over Daar wordt aan de deur geklopt. En Joseph Haydn is creabea geweest met zijn Surprise, da's de bijnaam van z'n 94e symfonie.

Sinterklaas, wie kent hem niet? Henk Temming wist met die hit flink chocolademunt te slaan uit de zakken van de Sint.

En als de goedheiligman z’n fluisterboot op 6 december weer heeft gekeerd zijn wij natuurlijk in mineur - dag Sint! Mozart huilt mee. Niet dat de stoomboot het überhaupt tot Salzburg had gered, maargoed. Deel drie van zijn Haffnerserenade klinkt als een diepdoorvoeld ‘Zie ginds gaat de stoomboot van Holland weer weg’.

Muziek in deze aflevering:

Beluister via Spotify de muziek uit alle afleveringen van Muziek in een Notendop.

Home Muziek in een Notendop