Avondconcert
NTR

Het Nederlands Kamerkoor zingt Sjtsjedrin

foto: Foppe Schut
  1. Klassiekchevron right
  2. Het Nederlands Kamerkoor zingt Sjtsjedrin

Het Nederlands Kamerkoor zingt onder leiding van chef-dirigent Peter Dijkstra De verzegelde engel van Rodion Sjtsjedrin. Het werk voor kamerkoor en dwarsfluit past in een traditie van de Nieuwe Russische Koorschool waartoe ook liturgische werken van Sergej Rachmaninov behoren. In het Avondconcert van dinsdag 31 januari hoor je ook van hem enkele delen uit zijn zetting van de Liturgie van Johannes Chrysostomos.

In 1878 schreef Pjotr Iljitsj Tsjaikovski in een vlaag van inspiratie zijn zetting van de Liturgie van Johannes Chrysotomos. Dat werk wordt tegenwoordig gezien als het begin van de Nieuwe Russische Koorschool, want na een rechtszaak die Tsjaikovski en zijn uitgever wonnen, stond het componisten in Rusland voortaan vrij om kerkelijke teksten te gebruiken voor hun composities.

Rachmaninov schreef net als Tsjaikovski in korte tijd een zetting van de Liturgie van Johannes Chrysostomos en hij deed er nog een schepje bovenop door met zijn Vespers een waar hoogtepunt toe te voegen aan het repertoire. Toch bleef het daar voor Rachmaninov en veel tijdgenoten bij, de Nieuwe Russische Koorschool kreeg geen rijk vervolg toen na de Russische revolutie de communistische ideologie geestelijke muziek onmogelijk maakte.

Wie is Rodion Sjtsjedrin?

Rodion Sjtsjedrin is een Russische componist. Hij werd in 1932 geboren in Moskou in een muzikaal gezin en hij studeerde compositie en piano. Hij schreef onder meer vijf concerten voor orkest, zes pianoconcerten waarvan hij zelf meestal de premières speelde, symfonieën, opera’s, balletten, kamermuziek en koorwerken. Vroege werken van Sjtsjedrin zijn tonaal en hebben invloeden uit de volksmuziek, terwijl hij later in zijn carrière gebruik gaat maken van serialisme en twaalftoonstechniek. Zijn muziek kreeg in het westen extra bekendheid dankzij cellist Mstislav Rostropovitsj die hem compositieopdrachten gaf en veel werken uitvoerde en op cd opnam. Sjtsjedrin was getrouwd met de beroemde ballerina Maja Plisetskaja die in 2015 overleed.

Decennia later, in 1988, schreef Sjtsjedrin het koorwerk De verzegelde engel. De titel verwijst naar een verhaal van Nikolaj Leskov die in 1872 een verhaal schreef over machthebbers die een icoon van een engel afpakken van dorpelingen. Toch is dat verhaal niet terug te vinden in de op muziek gezette teksten, Sjtsjedrin gebruikte namelijk allerlei teksten uit de Russisch-Orthodoxe liturgie. Vermoedelijk gaf Sjtsjedrin de titel aan zijn koorwerk om de censuur op het verkeerde been te zetten om zo zijn werk toch te kunnen uitgeven.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Het werk heeft wortels in de Orthodoxe koorzang, maar heeft ook invloeden uit de twintigste eeuw met dissonanten, glissandi en zelfs niet specifiek voorgeschreven toonhoogtes. Vooral opvallend is de toevoeging van een fluit aan de bezetting.

Het Nederlands Kamerkoor zingt Rachmaninov en Sjtsjedrin in het Avondconcert van 31 januari.

Ster advertentie
Ster advertentie