Door nazi's geroofde Stradivarius teruggevonden
- Klassiek
- Door nazi's geroofde Stradivarius teruggevonden
In de Tweede Wereldoorlog roofden de nazi's instrumenten uit het Nationaal Museum in Warschau, Polen. Na 78 jaar heeft een Franse eigenaar van een Lauterbach Stradivarius zich gemeld bij een organisatie die zoekt naar geroofde kunst en instrumenten. Het gaat hoogstwaarschijnlijk om de verloren gewaande viool uit het museum!
Er wordt aangenomen dat er nog ongeveer 650 Stradivarius-violen over zijn in de wereld. Deze werden in de zeventiende en achttiende eeuw gemaakt door de Italiaanse vioolbouwer Stradivari.
Ontdek meer
Wat is het geheim van de Stradivarius?
Het verhaal achter de Lauterbach Stradivarius
De naam die bij deze Stradivarius hoort, komt van de Duitse violist Johann Christoph Lauterbach, die in de negentiende eeuw de eigenaar van het instrument was. In 200 jaar tijd heeft deze viool een handjevol eigenaren gehad. Nadat de laatste eigenaar Henryk Grohman stierf, eindigde het instrument in het museum in Warschau in 1939. Tijdens de Poolse bezetting in 1944 werd onder andere deze viool geroofd door de nazi's.
De viool dook al eerder op
Na de oorlog werd deze viool waarschijnlijk gevonden door de Amerikaanse officier Stefan P. Munsing in het huis van voormalig SS-lid Theodor Blank in Heinrichsthal, Duitsland. De Amerikanen namen de viool in hechtenis en brachten het instrument naar Hessen in West-Duitsland. In 2008 bleek uit onderzoek van het Poolse Ministerie van Cultuur dat de vermiste viool nooit is teruggegeven aan het museum in Warschau.
Hoe is de viool uiteindelijk boven water gekomen?
Hoe de viool in Frankrijk terecht is gekomen, is niet duidelijk, maar een anonieme eigenaar benaderde de Franse organisatie Musique et Spoliations, die geroofde instrumenten en muziekmateriaal opspoort. Volgens het blad Le Parisien hebben experts het instrument onderzocht en bevestigd dat de viool overeenkomt met de beschrijving van de vermiste Stradivarius.
Wat gebeurt er nu met de gevonden viool?
Wat er nu met het instrument gebeurt, is nog onzeker. De viool werd na de dood van Grohman in 1939 geschonken aan het Warschau-museum, wat suggereert dat het instrument van hen is, maar er is naar verluidt bewijs dat dit tegenspreekt. In het testament van Grohman staat dat de viool aan het museum werd gegeven om te huisvesten, in plaats van om te bezitten. De eigendomsrechten zouden dus toebehoren aan de familie van Grohman.
Vanwege de grote hoeveelheid geroofde voorwerpen tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in 2021 een Poolse wet gewijzigd, waarbij een tijdslimiet van dertig jaar werd vastgesteld voor juridische uitdagingen met betrekking tot in beslag genomen eigendommen. Als de termijn van dertig jaar is verlopen, worden objecten eigendom van de staat. Het amendement veroorzaakte controverse toen het in juni vorig jaar werd ingevoerd. Critici waren bezorgd dat de wet gericht was op de afstammelingen van vooroorlogse Poolse joden, van wie hun erfenis zou worden overgeheveld naar staatseigendom. Op basis van deze wet zouden de erfgenamen van Grohman geen aanspraak meer kunnen maken op het instrument.
Waar deze unieke Stradivarius-viool dus uiteindelijk terechtkomt is nog maar de vraag...
