Grażyna Bacewicz
- Componisten
- Grażyna Bacewicz
Wie was Grażyna Bacewicz?
Grażyna Bacewicz geldt als de belangrijkste Poolse componist van haar generatie. Bacewicz componeerde avontuurlijke muziek, waarin de viool vaak een belangrijke rol kreeg toebedeeld.
Snelle weetjes
- Geboren: 5 februari 1909, Łódź (Polen)
- Gestorven: 17 januari 1969, Warschau (Polen)
- Bekendste stukken: Kwartet voor violen (1949), Vioolconcert nr.7 (1965), Strijkkwartet nr.4 (1951)
- Interessant: vond dat een componist de opdracht heeft om steeds naar nieuwe wegen zoeken.
Bacewicz werd geboren in een kunstzinnige Pools-Litouwse familie. Ze kreeg de muziek mee van haar vader, de componist Wincenty Bacewicz. Op jonge leeftijd gaf ze concerten en op haar dertiende componeerde ze haar eerste werk. Grażyna begon haar muziekstudie in Warschau, waar ze viool, piano en compositie studeerde. Daarna stapte ze over naar Parijs, waar ze les kreeg van Nadia Boulanger. Deze docent geloofde in een duidelijke structuur als het om compositie ging. Ze wakkerde bij Grażyna de interesse in neoklassieke composities aan.
Vioolvirtuoos
Ze begon als vioolvirtuoos in binnen- en buitenland. Met succes: Bacewicz was in 1935 prijswinnaar van het Internationaal Vioolconcours Henryk Wieniawski in Warschau. Verder werkte ze als violist in het symfonieorkest van de Poolse radio. Toch won het componeren steeds meer terrein. Na een auto-ongeluk, waardoor ze niet meer viool kon spelen, stortte ze zich volledig op het componeren.
Componist
Gezien haar achtergrond als violist had ze als componist een voorliefde voor strijkinstrumenten. Haar composities werden in Polen heel positief ontvangen en ze kreeg verschillende onderscheidingen. Ook internationaal konden haar werken op veel lof rekenen. In 1951 won ze de eerste prijs in het Strijkkwartettenconcours van Luik met haar Vierde strijkkwartet. En in 1960 was het haar Muziek voor snaren, trompet en slagwerk die een derde prijs kreeg tijdens het International Rostrum of Composers in Parijs. Een paar jaar later had ze ook groot succes in Brussel, waar haar Zevende vioolconcert de gouden medaille kreeg tijdens het Koningin Elisabeth Concours.
Hoe kun je haar muziek typeren?
De composities die Grażyna Bacewicz aanvankelijk schreef, kun je typeren als neoklassiek. Al was ze het daar zelf niet mee eens. Dat klopt eigenlijk wel. Zo zou je op haar Eerste pianokwintet uit 1951 het label neoklassiek kunnen plakken. Hoewel het stuk erg aansluit bij de traditie, zijn er toch ook veel avontuurlijke elementen te vinden. Zo'n typering doet de verscheidenheid van haar werk dus geen goed.
Langzamerhand liet Bacewicz steeds meer moderne invloeden toe in haar werk, zonder dat de muziek atonaal werd. Een mooi voorbeeld is het Zevende vioolconcert (1965), een heel eigen stuk met een wat donkere klankkleur. Naast veel soloconcerten voor viool, schreef ze ook sonates en korte stukken voor haar instrument.
Wist je dat...
- Bacewicz haar muziek niet neoclassicistisch of expressionistisch wilde noemen?
- ze zich niet wilde conformeren aan welke stroming dan ook?
- ze zichzelf niet zozeer zag als een vernieuwer, maar als iemand die continu in ontwikkeling is?
- haar muziek de laatste jaren steeds meer terrein wint?
- en daarom steeds vaker in concertzalen is te horen?
- ze in Polen trots zijn op haar muziek en dat haar naam daarom prijkt op straatbordjes en op schoolgebouwen?
