Mathilde Wantenaar

Hoe werd Mathilde Wantenaar componist?

Geen gebrek aan muzikale inspiratie en stimulans in het huis waar Mathilde Wantenaar opgroeide. Er werd altijd gezongen en muziek gemaakt en er kwamen veel mensen over de vloer. Met een zangdocent als moeder en een accordeonist als vader zat Wantenaar muziek van begin af aan in de genen. Op haar negende bedacht ze al muziekstukken, die ze in haar hoofd onthield en dan voor haar vader speelde. Hij schreef de stukken vervolgens voor haar op. Ook kreeg Wantenaar allerlei soorten muzieklessen.

Na een project op school met Asko|Schönberg werd haar compositie uitgekozen en uitgevoerd in de kleine zaal van Het Concertgebouw. Toen wist Wantenaar dat ze naar het conservatorium wilde. Daar studeerde ze compositie bij Willem Jeths en Wim Henderickx en deed ook vakken in piano, cello, klassiek zang en gevorderd ritme. In 2016 studeerde ze af. Daarna begon Wantenaar ook aan een studie zang aan het Conservatorium in Den Haag bij Rita Dams en Noa Frenkel; daarmee wilde ze haar muzikaliteit verdiepen en meer te weten komen over zang en drama. Toen ze in 2019 opdrachten kreeg om een werk voor het Rotterdams Philharmonisch Orkest en een opera voor de Nationale Opera te componeren, besloot Wantenaar zich volledig aan het componeren te wijden.

Hoe componeert Mathilde Wantenaar?

Van haar vader kreeg Wantenaar een bijzonder waardevolle les mee. Muziek mag complex zijn, maar het hoeft niet; de kern van muziek zit ergens anders in. Dit ervaart Wantenaar vaak bij het componeren: één mooie toon waar een musicus zijn gevoel en muzikaliteit in legt, kan al zo veel schoonheid bevatten. "Ik hoef muziek niet nodeloos ingewikkeld te maken, bijvoorbeeld vanuit een soort ego-gevoel om serieus te worden genomen of interessant over te komen - dat heeft niets met muziek te maken", zo vertelt ze in de VPRO-podcast De componistenkamer.

Om te kunnen componeren zorgt Wantenaar dat ze helemaal is afgesloten van de buitenwereld. Ze blokkeert haar internet en zorgt dat ze geen afleiding heeft. Dan lukt het om de drempel over te stappen om te gaan componeren. Om in de sfeer te komen speelt ze wat op haar piano of cello, waarbij ze soms een verkeerde noot aanslaat, een bepaalde klank tegenkomt of gewoon maar wat probeert. Die ontdekkingen inspireren haar om te gaan componeren. Vervolgens wordt ze volledig in haar muziek gezogen. "Je moet heel intensief focussen", aldus Wantenaar. "Naarmate een stuk groeit, groeit die wereld, waardoor er steeds meer gaande is in je hoofd. Je zit in een monomane, een beetje koortsachtige, creatieve stroom."

Mathilde Wantenaar in de podcast De componistenkamer

Wat is de muziekstijl van Mathilde Wantenaar?

De stijl van Wantenaar wordt omschreven als lyrisch, betoverend en eclectisch. Zo ging in 2021 in de NTR ZaterdagMatinee het stuk Meander in première, dat Wantenaar in opdracht van het Rotterdams Philharmonisch Orkest schreef. De muziek verklankt het verloop van een rivier en allerlei kenmerken die het water kan bevatten. Meander is duidelijk voortgevloeid uit het feit dat Wantenaar veel inspirerende beelden in haar hoofd heeft als ze componeert. Componeren is voor haar op die manier ook een spel van associatie.

De muziekstijl van Wantenaar komt ook voort uit haar persoonlijke levensfilosofie, namelijk de gedachte waar je de zin van het leven eigenlijk moet vinden als je niet in God gelooft. "Ik ben zelf niet kerkelijk opgevoed, maar ik ben tot deze conclusie gekomen: ik zie mezelf niet als gelovig of religieus persoon in kerkelijke zin, maar ik ben wel degelijk gelovig, in de zin dat ik geloof in liefde, waarheid en schoonheid als fundamenten van het bestaan. En dat is ook een bewuste keuze. Ik wil graag dat dat de fundamenten zijn van waaruit ik uiteindelijk handel. Maar tegelijkertijd is het ook een geloof, want ik kan niet bewijzen dat het bestaat op een tastbare manier. Maar het is iets waar ik totaal van vervuld ben. Dus als ik naar muziek luister en die schoonheid ervaar en helemaal overrompeld wordt daardoor, dan kan ik niet anders dan geloven in schoonheid, en dan kan ik niet anders dan geloven in liefde, omdat ik daar zo van vervuld raak."

Simone Lamsma speelt het Vioolconcert van Mathilde Wantenaar