Hoe zou Mozart zijn mis hebben voltooid?
- Klassiek
- Hoe zou Mozart zijn mis hebben voltooid?
De Grote Mis in c klein van Wolfgang Amadeus Mozart bleef net als zijn Requiem onvoltooid. Waarschijnlijk kwam dat doordat Keizer Joseph II kerkmuziek niet langer wilde ondersteunen. Voor Mozart was het dus niet rendabel om eraan verder te werken. Grote vraag is hoe de componist het voltooid zou hebben. De Nederlandse musicoloog Clemens Kemme heeft zich over deze kwestie gebogen. Hij vertelt in Podium over de nieuwe opname van zijn reconstructie.
Barokke invloeden
Rond de tijd dat Mozart aan het stuk werkte, was hij bevriend geraakt met baron Gottfried von Swieten, bibliothecaris van de keizerlijke bibliotheek. Samen met Van Swieten ging de componist naar zondagse matinees. Op 10 april 1782 schreef Mozart hierover aan zijn vader: "Ik ga iedere zondag om twaalf uur naar Baron Van Swieten, waar niet anders wordt gespeeld dan Hándel en Bach." Het verklaart waarom Mozart in het werk barokke invloeden verwerkte. In het Credo valt bijvoorbeeld het gebruik van dubbelkorigheid op.
Lees ook
Wat is een dubbelkoor?
Voltooid of niet, de eerste uitvoering van de Mis in c klein vond in oktober 1783 plaats in de Salzburgse Sint-Pietersabdij. De orkestpartijen werden gespeeld door de Salzburgse hofkapel. En Mozarts echtgenote Constanze soleerde als sopraan. Hoe de onvoltooide delen klonken is niet duidelijk. Mogelijk werden die aangevuld met gregoriaanse gezangen of delen uit eerder geschreven missen.
Ontbrekende delen
Wat ontbreekt? De instrumentatie van de twee delen van het Credo is onvolledig. Het Sanctus en Benedictus zou Mozart wel hebben voltooid, maar die partijen zijn verloren gegaan. Als de mis volledig wordt uitgevoerd, is voor al deze delen is dus een reconstructie noodzakelijk.
In de loop van de tijd hebben verschillende musicologen zich over een voltooiing gebogen. H. C. Robbins Landon en Helmut Eder bijvoorbeeld. Maar ook een dirigent als John Eliot Gardiner, die zich er voor zijn opname op het label Philips intensief mee bemoeide. Echter, in de visie van de Nederlandse muziekwetenschapper Clemens Kemme waren de voltooiingen tot nu toe niet goed genoeg. Hij maakte daarom een eigen versie. Hieronder vertelt hij waarom het stuk hem fascineert en hoe hij het heeft bewerkt.
De uitvoering van de voltooiing van Kemme is deze maand op cd verschenen bij het label Linn. De Mis in C wordt gespeeld door het koor en orkest van het Schotse Dunedin Consort onder leiding van John Butt.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
