Bartók-specialist György Pauk (1936-2024) koesterde warme band met Nederland

Pauk had veel op met Nederland. Nadat hij als jonge twintiger Hongarije ontvluchtte voor het Sovjetregime, verbleef hij een aantal jaren in ons land. Dat was eind jaren vijftig. Hij ontmoette er in Amsterdam zijn Hongaarse vrouw.

Ook nadat hij zich in de jaren zestig in Engeland vestigde, bleef Pauk in de decennia die volgden met zijn trio vaste gast in het Concertgebouw. In 1992 stond hij als solist voor het Noordhollands Filharmonisch Orkest onder leiding van Lucas Vis. Hij speelde toen onder meer het 2e vioolconcert van Bartók. Als docent − hij had een vaste aanstelling aan het conservatorium in Londen − gaf hij ook de nieuwe generatie violisten les.

Leerling van Kodály

Pauk werd geboren in 1936. Beide ouders verloor hij tijdens de oorlog in de Holocaust en groeide op bij zijn oma in een spartaanse buitenwijk van Budapest. Daar had hij vrijwel niets, behalve zijn viool. En daarmee toonde hij zich al snel opvallend getalenteerd. Hij was nog maar een kind, toen hij ging studeren aan de Liszt-Academie − het conservatorium van Budapest − waar hij onder meer les zou krijgen van Zoltán Kodály.

Na zijn vlucht woonde en werkte hij in verschillende landen, zoals Frankrijk en Nederland, tot hij in 1967 Brits staatsburger werd. Maar Hongarije nam hij altijd mee in zijn vingers, het klonk door in zijn vioolspel, in navolging van violist Joseph Joachim. Die laatste, de grondlegger van de Hongaarse vioolschool, werkte in zijn tijd intensief samen met vriend Johannes Brahms. Joseph Joachim gaf Brahms advies over zijn vioolwerken. Op zijn beurt nam György Pauk weer veel van Brahms vioolwerken op.