Gouden Opnamen

Eugene Ormandy - genieten van de romige strijkersklank

foto: Wikimedia

Klassiek
Eugene Ormandy - genieten van de romige strijkersklank

De redactie van Podium selecteert iedere week vijf legendarische Gouden Opnamen die je gehoord moét hebben. Centraal staan grote maestro's, absolute topmusici en cd's die gelden als referentiemateriaal. Van opnames uit lang vervlogen tijden tot de muziek van nu. Deze week: dirigent Eugene Ormandy.

Wie: Eugene Ormandy, geboren 18 november 1899 (Boedapest, Hongarije), overleden 12 maart 1985 (Philadelphia, Verenigde Staten)

Wat: 44 jaar lang chef-dirigent van The Philadelphia Orchestra

Waar: Philadelphia ligt in de Amerikaanse staat Pennsylvania, de Hongaarse Ormandy kwam niet vaak terug in Europa

Weetje: Ormandy leidde The Philadelphia Orchestra bij de eerste concertuitzending op televisie ooit in 1948

Maandag 18 november

Antonín Dvorák
Symfonie nr.9, op.95 in e kl.t., "Uit de nieuwe wereld": IV. Allegro con fuoco
The Philadelphia Orchestra o.l.v. Eugene Ormandy
RCA / ARL1-2949

Op zijn 21ste emigreert Eugene Ormandy als wonderkind uit Hongarije naar Amerika, de nieuwe wereld. Hij wordt chef van het Philadelphia Orchestra en tilt het orkest naar een absoluut topniveau. Deze uitvoering uit 1976 toont precies waar Ormandy voor staat als dirigent: een vet geluid, zoals het alleen in die tijd kon, met een heerlijk rijke strijkersklank, geholpen door de grootse ruimte van het kathedraal in Philadelphia waar dit is opgenomen.

Dinsdag 19 november

Sergej Rachmaninov
Dansen voor orkest, op.45, nr.2-3, “Symfonische dansen”
The Philadelphia Orchestra o.l.v. Eugene Ormandy
Columbia Masterworks / MS 6205
Opname uit 1960

Eugene Ormandy liet het orkest precies spelen zoals hij zou strijken op zijn viool. Iedereen had het over de ‘Philadelphia Sound’: een buitengewoon warmbloedige strijkersklank en een legato speelstijl. Componist Sergej Rachmaninov voelde zich helemaal thuis in deze Philadelphia Sound. Hij had een goede band met het orkest, kwam er vaak langs met premières en speciale composities. Zoals de Symfonische dansen, geschreven voor The Philadelphia Orchestra en Ormandy.

Woensdag 20 november

Georg Friedrich Händel
Messiah HWV.56, deel II, aria “Why do the nations”
William Warfield [bariton]
The Philadelphia Orchestra o.l.v. Eugene Ormandy
Columbia / M2L 263

Ormandy’s Messiah mag met recht een Gouden Opnamen genoemd worden, want deze plaat werd in de Verenigde Staten een ‘Golden Record’ met meer dan 500.000 verkopen. Daarmee stond dit in de top 20 van best verkochte albums in het jaar 1959.

Jean Sibelius
Symfonie nr.7, op. in C gr.t.
The Philadelphia Orchestra o.l.v. Eugene Ormandy
Columbia / MS 6275

De echte topopnames van Ormandy zijn bijna allemaal bij platenlabel Columbia in de periode eind jaren 50 en begin jaren 60, daarna stapt hij over naar RCA. Ormandy lijkt de spanning van het opnemen dan een beetje te zijn kwijtgeraakt, met minder geïnspireerde interpretaties tot gevolg. Hier wél zo’n topplaat, uit 1961. Ormandy kiest in de Zevende van Sibelius voor een optimistische en ronde klank, structureert het verhaal net wat lichter en met meer adem dan andere dirigenten.