Leonid Kogan – feilloze Paganini-vertolker
- Klassiek
- Leonid Kogan – feilloze Paganini-vertolker
De redactie van Podium selecteert iedere week vijf legendarische Gouden Opnamen die je gehoord moét hebben. Centraal staan grote maestro's, absolute topmusici en cd's die gelden als referentiemateriaal. Van opnames uit lang vervlogen tijden tot de muziek van nu. Deze week: Sovjetviolist Leonid Kogan.
Wie: Leonid Kogan, geboren 14 november 1924 (Jekaterinoslav - nu Dnipro, Oekraïne), overleden 17 november 1982 (Mytisjtsji, Rusland)
Wat: topviolist van de Sovjet-Unie
Waar: vooral in Moskou, af en toe toerde hij in het Westen
Weetje: Leonid Kogan bezocht in zijn tijd in Moskou élk concert van sterviolist Jascha Heifetz, een belangrijke inspiratiebron dus
Maandag 25 november
Nicolò Paganini
Concert voor viool en orkest nr.1, op.6 in D gr.t. - deel III, "Rondo. Allegro spiritoso"
Leonid Kogan [viool]
Orchestre de la Société des Concerts du Conservatoire o.l.v. Charles Bruck
Warner Classics / PWC15D-0012
Het Koningin Elisabeth Concours in Brussel is in 1951 al één van de meest prestigieuze competities die er is. Een Sovjetmusicus moet natuurlijk winnen. Stalin stuurt Leonid Kogan. Het publiek én de jury slaan steil achterover van zijn feilloze techniek, tot in de perfectie: het Eerste vioolconcert van Nicolò Paganini heeft nog nooit zo makkelijk geklonken. Kogan wint, en in deze opname uit 1955 doet hij het dunnetjes over.
Dinsdag 26 november
Ludwig van Beethoven
Pianotrio nr.7, op.97 in Bes gr.t., "Erzherzogstrio": I. Allegro moderato
Emil Gilels [piano]
Leonid Kogan [viool]
Mstislav Rostropovitsj [cello]
Deutsche Grammophon / 00289 477 7476
Kogan begeeft zich in de muzikale elite van de Sovjet-Unie. In de jaren 50 ontstaat er een pianotriogroep om je vingers bij af te likken: drie grootheden op hun instrument, een sterrensensemble uit de Sovjet-Unie. Hun opnamen zijn dan ook historisch. Origineel uitgebracht in 1956 op plaat door de staatslabel van de Sovjet-Unie Melodiya, hier de versie zoals heruitgebracht in een verzamelbox van Deutsche Grammophon in 2008.
Woensdag 27 november
Aram Katsjatoerjan
Concert voor viool en orkest in d kl.t., 1940 - deel I, "Allegro con fermezza - Meno mosso - Lento ma non troppo - Cadenza - ..."
Leonid Kogan [viool]
Boston Symphony Orchestra o.l.v. Pierre Monteux
Praga Digitals / PRD 250 373
Dit was Kogans eerste opname buiten de Sovjet-Unie, in 1958 voor het Amerikaanse platenlabel RCA Victor. Katsjatoerjans Vioolconcert is origineel opgedragen aan die andere Sovjetviolist: David Oistrach. Maar Leonid Kogan speelt hier misschien wel nóg beter.
Donderdag 28 november
Ludwig van Beethoven
Sonate voor viool en piano nr.9, op.47 in A gr.t., “Kreutzer”: III. Presto
Leonid Kogan [viool]
Nina Kogan [piano]
Revelation / RV 10047
Vader en dochter, Leonid en Nina Kogan, samen met de Kreutzersonate van Beethoven. Leonid Kogan geloofde niet echt in studio-opnamen. Zijn beste spel liet hij horen bij live uitvoeringen, als het er echt om gaat. Zoals deze opname uit 1979.
Vrijdag 29 november
Nicolò Paganini
Capriccio voor viool, op.1, nr.24 in a kl.t.
Leonid Kogan [viool]
Arlecchino / ARL 10
Boven alles zal Leonid Kogan de boeken ingaan als feilloos Paganini-vertolker. De 24ste Capriccio geldt als één van de moeilijkste stukken voor viool ooit geschreven. Met Kogans techniek een vanzelfsprekendheid. Deze opname is uit 1949.