Pandora's Late Night volgens programmamaker Frans van Gurp

Hoe kwam je op het idee voor deze serie?

We zitten midden in een ongekende tragedie. Voor muzikanten is muziek maken een wezenlijk onderdeel van hun zijn en vooral dat samen te doen met anderen motiveert enorm. Wat doet de crisis met ze? Op het conservatorium waar ik lesgeef zie ik dat de studenten zwaar gefrustreerd raken. In de sector van de nieuwe muziek kun je daar naast de getroffen instrumentalisten en zangers ook de componisten aan toevoegen. Ze hebben nu weliswaar de tijd om te componeren, maar een componist van nu werkt vaak nauw samen de musici waar hij of zij voor schrijft. Dus ook componisten raken gedeprimeerd.

Met deze serie concerten, die aanvoelen als een mini-festival, bieden we ze de kans om in een kort tijdsbestek weer samen te spelen, indien mogelijk voor een klein publiek, maar in elk geval ook voor de luisteraar thuis. Om dat gevoel te delen komen ze ook aan het woord; ze praten met elkaar en zoeken naar lichtpuntjes. Want ik weet zeker dat de crisis ook nieuwe inzichten heeft opgeleverd. Ik vond dat we al deze ervaringen zo goed mogelijk moesten kunnen delen, naast de live-uitzending op NPO Radio 4 hebben we ook een live videostream. Want muziek gaat in deze periode nu eenmaal ook over verbinding.

Hoe groot is de scene van nieuwe muziek eigenlijk in Nederland?

Nederland heeft sinds de jaren zeventig internationaal langzaamaan een voortrekkersrol verworven. Studenten en professionals hebben al lang de weg naar ons gevonden, met dat uitgebreide netwerk aan musici, podia en instellingen. Ik merk dat bij mijn werk als afgevaardigde bij het International Rostrum of Composers, die jaloers zijn op ons netwerk. Ondanks al die bezuinigen is de sector weerbaar en flexibel.

Waarom is nieuwe muziek zo belangrijk?

De muziek van nu, eeuwenlang was dat de gewoonste zaak van de wereld. Oorlogen en technologische ontwikkelingen leidden tot reacties in de kunsten, waarbij er in het zogenoemde modernisme een kloof ontstond tussen makers en publiek. Inmiddels vinden zij elkaar steeds beter en speelt nieuwe muziek weer de rol de ze altijd heeft gehad, in alle vormen die daarbij horen.

Wat zou je zeggen tegen luisteraars die nieuwe muziek nog wel eens “moeilijk” vinden om naar te luisteren?

Probeer niet meteen te willen dat je het begrijpt, maar stel je open en luister naar wat je hoort. Zo kun je genieten van de klankkleur, de gelaagdheid of het betoog. Is er tekst bij in het spel, dan loont het zeker de moeite die vooraf al te lezen.

Wat gebeurt er in de serie nog meer, naast de livemuziek?

We gaan het debat aan over de rol van nieuwe muziek in onze maatschappij. En we geven musici de kans om hun zaak te bepleiten, noem het pitchen of gewoon de zeepkist gebruiken.

Waar kijk je zelf naar uit?

Elektronische muziek speelt een steeds belangrijkere rol, ook samen met akoestische instrumenten. Elektrische harp en live electronics, spannend! Ik hoop dat musici en publiek elkaar weer even zullen vinden. Ik kijk ernaar uit dat musici ons, na een lange periode van een teruggetrokken leven,weer laten horen hoe live gespeelde nieuwe muziek kan verfrissen.

De eerste editie van Pandora's Late Night is op zondag 31 januari te beluisteren in het Avondconcert met muziek gespeeld door het Matangi Quartet en het Herz Ensemble.