Ennio Morricone

In zijn 60-jarige carrière heeft Ennio Morricone voor meer films muziek geschreven dan enig andere componist. Zijn soundtracks hebben vele Italiaanse en internationale films onsterfelijk gemaakt. Toch wilde Morricone niet gezien worden als filmmuziekcomponist, maar nadrukkelijk als componist.

De trompet was het begin van de muziek in het leven van Ennio Morricone. Zijn vader Mario (1903-1974) was trompettist in verschillende orkesten die lichte muziek speelden. Zo kwam het dat Morricone al op z’n tiende trompetles kreeg op het conservatorium, waar hij twee jaar later officieel werd toegelaten. Maar de andere muzikale gave in hem begon ook tot uiting te komen: componeren. Wat hij vanaf zijn zesde al deed, nam vaste vorm aan toen hij veertien was en vroeg om toegelaten te worden tot de compositieklas van de Accademia Nazionale di Santa Cecilia in Rome. Een aantal jaar later had hij zijn trompet- en compositiediploma op zak met zeer hoge cijfers.

Morricones muzikale vorming was breed. Hij speelde in de jaren 40 trompet in jazzbands. Ook schreef hij achtergrondmuziek voor tv-programma’s en componeerde hij popliedjes, onder andere Se Telefonando (1966) voor de Italiaanse zangeres Mina. De teksten van Morricones popliedjes zijn van de hand van zijn vrouw Maria Travia, met wie de componist altijd zou blijven samenwonen in Rome. Zijn eerste filmscores componeerde hij onder de pseudoniemen Dan Savio en Leo Nichols, omdat de regisseurs de indruk wilden geven dat de films in Amerika waren geproduceerd.

De stijl van Ennio Morricone

De muziek van Morricone is uniek. Je onthoudt de melodieën meteen en zijn ideeën erachter zijn tot in detail uitgedacht. Hij gebruikte zijn klassieke scholing, maar voegde daar in zijn soundtracks van alles aan toe: fluitjes, een elektrische gitaar, een panfluit, de menselijke stem, oerwoudkreten en natuurlijk de beroemde mondharmonica uit Once Upon a Time in the West.

Maar Morricone heeft niet alleen filmmuziek gecomponeerd. Hij heeft wel honderd klassieke muziekstukken op zijn naam staan. Eén daarvan is Voices from the Silence, dat hij componeerde om de slachtoffers van de aanslagen op de Twin Towers in New York een stem te geven. Van 1966 tot 1980 was Morricone lid van Il Gruppo, een van de eerste groepen van experimentele componisten. Ook zijn de klassieke componisten Stravinski, Berio en Boulez, maar ook Bach en Monteverdi, zijn inspiratiebronnen.

Je zou kunnen zeggen dat er in de jaren 60 en 70 bijna geen enkele grote Italiaanse film was zonder muziek van Morricone. Zijn films leverden hem meer dan 70 prijzen op en een ster op de Walk of Fame in Hollywood. En toch kreeg Morricone pas in 2007 zijn eerste Oscar: voor zijn complete oeuvre van zo’n 450 films en series. Met zijn muziek voor Quentin Tarantino’s film The Hateful Eight ontving Morricone zijn eerste reguliere Oscar. Hij was toen al 87 jaar. Over zijn persoonlijke leven liet Morricone weinig los: zijn werk is zijn biografie, aldus de componist.

Ennio Morricone en Sergio Leone

Een naam die onlosmakelijk verbonden is met Ennio Morricone is Sergio Leone. Op de lagere school zaten de later beroemde componist en regisseur bij elkaar in de klas. Jaren daarna vroeg Leone Morricone om muziek te schrijven bij zijn Westerns, zoals Once Upon a Time in the West. En daar gebeurde iets bijzonders: Morricone componeerde de muziek voordat de opnames van de films überhaupt begonnen waren. Sterker nog, Leone draaide de muziek tijdens de opnames en liet de acteurs erop spelen. Zo hebben Morricones soundtracks de films bepaald. Deze behoren tot zijn beroemdste werken, hoewel ze slechts een fractie van zijn totale oeuvre zijn: uiteindelijk hebben Leone en Morricone maar voor zes films samengewerkt.