Leer Mozart kennen in 5 stappen

|1| Handige weetjes over Mozart

• Mozart werd op 27 januari 1756 geboren in Salzburg en overleed in Wenen op 5 december 1791.
• In die korte tijd componeerde hij wel 626 muziekstukken, waaronder 41 symfonieën, 27 pianoconcerten en 22 opera's.
• Een van zijn favoriete huisdieren was een spreeuw.
• Mozart was klein, linkshandig en lid van de vrijmetselaars.
• Zijn bekendste werken zijn het Requiem, het Klarinetconcert, Eine kleine Nachtmusik, Die Zauberflöte (met de beroemde aria van de Koningin van de Nacht), Rondo alla Turca en Symfonie nr.40.

|2| Waarom was Mozart zo'n wonderkind?

"Een van God gegeven wonder." Zo noemde Leopold Mozart zijn zoon. Er was geen enkele muzikale kunst die jonge Mozart niet beheerste. Als 5-jarig jongetje schreef hij al zijn eerste stuk, het Menuet in G voor piano. Luister er maar eens naar: niet te geloven dat een kind van 5 jaar oud dit kan componeren, toch? Toen Mozart 3 was, leerde hij piano spelen - wat hij foutloos kon met een blinddoek voor - en niet lang daarna ook nog viool en altviool. Vanaf Mozarts zesde jaar nam zijn vader hem mee op reis door Europa samen met zijn eveneens getalenteerde zusje Nannerl. De wonderkinderen wisten de adel aan allerlei hoven te verbluffen met hun talent. De kleine Mozart kon virtuoos op opera-aria's improviseren in allerlei stijlen. Joseph Haydn, een grote componist en later goede vriend van Mozart, zei over hem: "Zo'n talent zullen we in geen 100 jaar nog eens meemaken."

Mozarts allereerste muziekstuk.

|3| Waar haalde Mozart al die melodieën vandaan?

Mozart was een melodieënkoning. Hij heeft ze aan de lopende band bedacht: het zou je 240 uur kosten om al Mozarts werken achter elkaar te luisteren. En een ervaren kopiist zou minstens 33 jaar nodig hebben om al zijn partituren met de hand uit te schrijven - en dan te bedenken dat Mozart maar 35 jaar is geworden. Hij hoorde een muziekstuk als geheel in zijn hoofd, maar schreef het vervolgens niet in één keer op: net als andere componisten werkte hij met schetsen en maakte hij verbeteringen. Mozart componeerde graag tijdens het biljarten. Hij was ook een briljant improvisator: op ieder thema kon hij improviseren, zelfs in de vorm van een fuga, een van de meest gecompliceerde vormen van klassieke muziek. En Mozart kon muziek die hij hoorde heel snel en vrij volledig onthouden.

|4| Wat vond Mozart de ultieme grap?

Door al die genialiteit zou je bijna vergeten dat Mozart ook gewoon een mens was. Zo was hij niet bepaald vies van humor, met name van de banale soort. In een aantal brieven aan zijn familie staan behoorlijk wat schuine grappen, soms in rijmpjes geschreven. Hij componeerde zelfs schunnige canons (stukken zoals Vader Jacob, waarbij iedereen hetzelfde zingt of speelt, alleen niet tegelijkertijd) waaronder een voor 6 zangstemmen met een tekst die neerkwam op 'kus mijn achterwerk'. Een andere muzikale grap die Mozart zeker veel plezier moet hebben gegeven: zijn muziekstuk Ein musikalischer Spaß, waarin hij expres foute noten stopte - luister maar eens naar het einde.

|5| Waarom is Mozarts muziek zo populair?

"Muziek mag nooit het oor beledigen. Muziek moet altijd muziek blijven." Zo dacht Mozart erover. En dat blijkt: of hij nu orkestwerken, kamermuziek of opera's schreef, zijn muziek klinkt altijd mooi en is steevast aangenaam om naar te luisteren. Maar dat is nog niet alles: het zit ook nog eens meesterlijk in elkaar én het raakt je. Zoals Albert Einstein het verwoordde: "Mozarts muziek is zo puur, dat het altijd aanwezig lijkt te zijn geweest in het universum, wachtend om ontdekt te worden door de meester."