Vrije Geluiden Muziektips december 2022

Carols after a plague

Een mooi project van het Amerikaanse koor The Crossing onder leiding van Donald Nally: nieuwe carols speciaal gecomponeerd om te vieren dat na een plague een nieuw begin mogelijk is. Carols zijn bijvoorbeeld kerstliedjes, maar vooral: liedjes die ons bijblijven, deel zijn gaan uitmaken van onze cultuur. En met plague kun je de corona-pandemie bedoelen, maar ook alles wat het leven onleefbaar maakt: racisme, oorlog, klimaatverandering, geweld, diaspora.

Die twaalf nieuwe stukken zijn nu verzameld op een album: Carols after a plague.

De profundis...

Componist Gerard Beljon reflecteert met zijn Me miseram quid agam / Min al acmaaq op wat er momenteel in de wereld gebeurt - van het oorlogsgeweld in Oekraïne tot de gruwelijkheden in het Midden-Oosten. Beljon verenigt klanken uit het Midden-Oosten met westerse muziek, door het dooreenvlechten van twee melodieën, gezongen door sopraan Rianne Wilbers en alt Paloma Lázaro Arteaga, in het Latijn respectievelijk Arabisch.

'Me miseram, quid agam' (ik ben zo verdrietig, wat kan ik doen?) en 'min al aamaq sarakhtu ilayka, yaa rab' (uit de diepten roep ik tot u, oh Heer - de tekst van psalm 130). De twee stemmen zingen over hetzelfde, elk met een eigen melodie.

... naar het licht

In de muziek van componist Hugo Distler is vaak de spanning te voelen die hij innerlijk moet hebben ervaren, als traditioneel componist van kerkmuziek, maar ook aangetrokken tot het grensverleggende en vernieuwende idioom van de 20e eeuw. Hij leefde en werkte in de sombere en gruwelijke tijd van het Nazi-bewind, en vond in 1942 geen andere uitweg dan zichzelf het leven te benemen. Toch is zijn Weihnachtsgeschichte uit 1933 een wonderschone uiting van licht, hoop, en geloof. In de uitzending van Vrije Geluiden hoor je de opname van het Thomanerchor Leipzig uit 1979.

The Lonely Coyote - Marc van Vugt

Guitar Tales, verhalen verteld op de gitaar. Dat is wat de nieuwe CD The Lonely Coyote van gitarist en componist Marc van Vugt biedt: 13 beeldende gitaarstukken, waarop soms één, soms meer gitaren elk hun eigen verhaal vertellen. Van een zacht gedicht tot een innig drama, soms geïnspireerd door een indrukwekkende plek ergens op de wereld, soms door een dierbare herinnering, en soms door het eigen en eigenzinnige karakter van juist dát instrument. Hieronder een uitvoerig gesprek met Marc van Vugt:

Florian Wittenburg

Mooie nieuwe uitgave op Edition Wandelweiser Records van pianist en componist Florian Wittenburg. Door toeval bepaalde noten vormden het begin, met een systematische werkwijze maakte hij er een driedelig verstild werk van - afgewisseld met (in het Duits vertaalde) gedichten van Cees Nooteboom: 1- bis 4-stimmig.

A Songbook of Rare Feelings

Het ensemble VONK heeft van de songs uit hun project A Songbook of Rare Feelings een CD opgenomen. Tekstdichters, componisten en musici hebben nauw samengewerkt om tot een bijzonder, subtiel klinkend resultaat te komen. Hieronder een interview met artistiek leider (en componist) Nicoline Soeter en saxofonist Tom Sanderman:

Kees Arntzen in Het Schip

Op zondag 18 december, 17.00 uur, vindt in de lunchroom van Museum Het Schip in Amsterdam het concert Muziek en Grafiek plaats, met liederen van kunstenaar en componist Kees Arntzen, wiens werk in dezelfde ruimte te zien is onder de noemer 20 jaar Muziek en Grafiek. Maud Sauer (hobo en althobo), Fernando Linares-Correa (bariton) en Monique Copper (piano) spelen ook werk van onder meer Ravel, Sauer en Besozzi.

Calefax Composers Competition

Voor de 15e keer organiseert rietkwintet Calefax een internationale compositiewedstrijd - meer dan 70 inzendingen dingen mee naar een geldprijs én uitvoering door meerdere topensembles als Calefax. In het interview hieronder vertelt fagottist van Calefax Alban Wesly meer over de competitie, en over hoe je er zelf bij kan zijn om de publieksprijs mee te bepalen op 14 december:

Huba de Graaff: And Here I Am / a Lonely Woman

Winteravonden aan de Amstel

Het kamermuziekfestival Winteravonden aan de Amstel - 10e editie - vindt plaats van 10 t/m 18 december, onder andere in de Hermitage Amsterdam. ‘In volle vlucht’, zo is het thema genoemd, rond componisten die ooit hun land moesten verlaten. De een vluchtte voor strijdende partijen, de ander zocht artistieke vrijheid. Musici uit onder andere Rusland, Oekraine, Georgië, Oezbekistan laten horen dat muziek zich niets van grenzen en politiek aantrekt! Met onder meer Alexander Gavrylyuk, Anna Fedorova, Maria Milstein, Olga Pashchenko, Alexei Lubimov, Dana en Mikhail Zemtsov, Ella van Poucke, Helena Basilova, en Lidy Blijdorp.

Hieronder een interview met festivaldirecteur (en zangeres) Anna Azernikova:

Wiek Hijmans

Wat heeft improvisatie te maken met de 150 psalmen? In elk geval dat gitarist Wiek Hijmans op de elektrische gitaar zowel improviseert, als 150 composities schreef die elk geïnspireerd zijn door een van de psalmen. Twaalf van die Psalms Electrified zijn nu verzameld op een CD, en die wordt gepresenteerd in een concert op 17 december in de Willem II Toonzaal in 's-Hertogenbosch.

Improviseren doet Wiek Hijmans dus ook. En dat laat hij horen, live! in de uitzending van Vrije Geluiden op Radio 4 op zaterdag 3 december.

Alle liederen van Schubert

Bariton Jasper Schweppe en fortepianiste Riko Fukuda werken aan een integrale opname van alle ruim 600 Schubertliederen. Een mega-project, dat al in een halve eeuw door niemand gedaan is (sinds Dietrich Fischer-Dieskau en Gerald Moore). Bijzonder is dat voor de opnamen (en ook voor de bijbehorende concerten, georganiseerd door de Stichting Schubertiade) uitsluitend historische instrumenten uit de Weense tijd worden gebruikt. Opname- en zangtechniek zijn er op gericht de sfeer en klank van een liederenavond in een Kaffeehaus of in de huiskamer zoals Schubert dat zelf meemaakte, zo goed mogelijk te benaderen.

Zondag 4 december een concert in de Groote Sociëteit in Zwolle! Dan wordt de Winterreise van Schubert uitgevoerd.

Hieronder een interview met Jasper Schweppe over het project:

De betoverde vaatwasser

Saxofoonkwartet Amstel Quartet en tenor Marcel Beekman brengen op 9 december in de Waalse Kerk in Amsterdam de première van de mini-opera ‘De Betoverde Vaatwasser’ van componist Reza Namavar. Met de prijsvraag in de Vrije Geluiden-uitzendingen van 3 en 4 december maak je kans op kaartjes voor het concert!

Van welk merk vaatwasser heeft Reza de handleiding gebruikt voor het libretto? Mail je antwoord... onder de goede inzendingen worden de kaartjes verloot!

De handleiding van een vaatwasser, een kinderdagverblijf en Tonnie Tonijn. Alledaags, en tegelijk dus helemaal niet alledaags voor een opera... En dat was precies de bedoeling, zo zegt Reza Namavar: 'Juist zoiets knulligs en kleins als de handleiding van een vaatwasser vind ik interessant om totaal op te blazen tot de meest absurde proporties.'

Bekijk het Artikel uit de Volkskrant.

Hieronder een interview met componist Reza Namavar en tenor Marcel Beekman:

Stop De Tijd!

Componist des Vaderlands Martin Fondse schreef samen met vocaliste Margriet Sjoerdsma nieuwe songs in het Nederlands - onder andere op teksten van Vrouwkje Tuinman. Vanaf 4 december te horen op verschillende locaties in het land - eerst met de houtblazers en percussionisten van Het Balletorkest, en daarna met het Matangi Quartet. De voorstelling heet Stop de tijd!

Première zondagmiddag 4 december, De Meerse, Hoofddorp. En daarna: 8 december in Ogterop, Meppel, 9 december in De Lieve Vrouw, Amersfoort, 14 december in Concordia, Enschede, en zo het hele land door tot in het komend voorjaar!

Marnix van de Poll: I'm Listening

I'm Listening, zo heet het project van pianist Marnix van de Poll, waarin hij een gesprek aangaat met een museumbezoeker, en aansluitend improviserend op de piano een 'antwoord' laat klinken op wat zijn gesprekspartner vertelde. Andere bezoekers kunnen meeluisteren, naar het gesprek maar uiteraard ook naar de improvisaties. Eerder in de Hermitage in Amsterdam en het Stedelijk Museum Alkmaar, op vrijdag 2 t/m zondag 4 december in het Bonnefanten in Maastricht.