Rachmaninovs leerling, Ruth Slenczynska, 100 jaar oud. 'Je vingers lijken op overgare spaghetti'

Wonderkind

Slenczynska, dochter van Poolse immigranten, groeide op met de piano en werd daarin gepusht door haar vader, zelf violist. Nadat hij klaar was met lesgeven, moest de kleine Ruth achter de piano. Op zesjarige leeftijd maakte ze al haar tourneedebuut in Europa.

Haar toevlucht zocht Ruth, paradoxaal genoeg, in de muziek zelf. "Ik vond troost en schoonheid in de muziek", vertelde ze in 2024 nog in een interview met de Washington Post. "Als ik dacht aan hoe mooi de muziek was, voelde ik me lang zo slecht niet meer."

Les van Rachmaninov

Slenczynska kreeg les van de grote Russische pianist en componist Rachmaninov. Dat gebeurde nadat de negenjarige pianiste was ingevallen voor Rachmaninov, die een concert moest laten gaan vanwege een blessure. Het concert in Parijs was zo'n groot succes dat de Russische pianist haar vader belde om de kleine Ruth te ontmoeten. Bij haar binnenkomst keek hij haar aan en zei: speelt dit piano?

In een interview uit 1963 vertelt Slenczynska over haar ontmoetingen met Rachmaninov en wat ze van hem heeft geleerd: "Hij vertelde mij persoonlijke dingen die ik kon verwerken in mijn muziek en hij leerde mij een solide techniek. Hij zei ook dat hij mijn vingers vond lijken op overgare spaghetti." Daarom liet Rachmaninov haar eindeloos oefenen met een metronoom.

Rachmaninov had een hekel aan lesgeven, aldus Slenczynska. Hij nodigde haar vooral uit om thee te drinken en Russische koekjes te eten. Maar toch gaf hij haar elke keer nieuwe muziek mee om in te studeren, en corrigeerde haar spel dan bij het volgende bezoek.

Chopin volgens de oude stempel

De druk op Slenczynska werd uiteindelijk zo groot dat ze al op haar 15de bezweek onder het juk van haar vader en het leven als concertpianist. Ze besloot psychologie te gaan studeren en trok zich terug van het podium. Over haar jeugd als gedwongen wonderkind schreef ze later een boek, getiteld Forbidden Childhood.

Na een pauze van ruim een decennium hervond ze haar plezier in musiceren. Haar studio-opnames dateren allemaal van de late jaren '50 en vroege jaren '60. Ze hield zich het meest bezig met de werken van Fréderic Chopin.

Slencynska behoort als één van de laatsten tot een generatie pianisten zoals je die vandaag eigenlijk niet meer tegenkomt. Met een groots en romantisch geluid, maar ook een ijzersterke grip op de architectuur van de muziek. Een speeltechniek die je vooral bij pianisten van die oude stempel terugvindt.

Laatste album

In 2022 bracht ze haar laatste album uit: My Life in Music.