Podium

Miljoenen euro’s aan coronageld voor cultuursector liggen nog in kas: wat gaan gemeenten ermee doen?

foto: ANP

Klassiek
Miljoenen euro’s aan coronageld voor cultuursector liggen nog in kas: wat gaan gemeenten ermee doen?

Uit onderzoek van de regionale omroepen blijkt dat in sommige gemeenten een groot deel van de coronasteun voor de cultuursector niet is uitgegeven. De Rijksoverheid heeft aan iedere gemeente extra geld verstrekt ter ondersteuning van lokale zalen en culturele instellingen, maar de standaard coronasteunmaatregelen lijken daarvoor al te voldoen. Het is de vraag wat met dat overgebleven geld gaat gebeuren, aangezien zelfstandige makers nog altijd in nood blijven.

Omroep West meldt dat in hun regio negen van de zeventien deelnemende gemeenten geld overhielden. Omroep Zeeland ontdekte in hun regio dat van de zes miljoen euro maar 2,8 miljoen is uitgedeeld in 2020 en 2021.

Wat het totaal aantal gemeenten met overgebleven coronasteun is in Nederland, valt niet te zeggen (zie informatiekader).

Enquêteonderzoek onder Nederlandse gemeenten

De regionale omroepen werkten samen aan een enquêteonderzoek onder Nederlandse gemeenten. Het doel was om te onderzoeken hoe het cultuurgeld besteed wordt door elke gemeente.
Het bleek lastig om voor het hele land conclusies te trekken. Omdat niet voor elke provincie de gemeenten (duidelijke) antwoorden leverden, ontstond een diffuus beeld. Bij de gemeenten die Omroep West, Omroep Zeeland en 1Limburg onderzochten, was de conclusie wél eensgezind.

Buffer voor de zalen

De gemeenten die Omroep West benaderde, bewaren het geld voor 2022, wanneer de landelijke steunmaatregelen vervallen. Er ontstaan namelijk zorgen dat de zalen minder publiek trekken dan gehoopt.

Bastiaan Vinkenburg van adviesbureau Berenschot onderzoekt voor gemeenten cultuurbeleid. Volgens hem komt dit door het gebrek aan langdurige campagne-actie en voorverkopen, voorzichtigheid bij oudere bezoekers en mogelijk door een overaanbod aan ingehaalde projecten. Als de culturele instanties niet meer genoeg vet op de bot hebben, kan dit na-ijleffect fataal blijken.

Zelfstandigen alsnog in nood

De gemeenten lijken dus het geld te reserveren voor het verder steunen van de grotere instellingen, die sowieso subsidie ontvangen. ZZP’ers vallen daarmee buiten de boot en kunnen dus niet direct profiteren van het geld wat in die gemeenten overgebleven is.

Omroep Zeeland sprak met belangenorganisatie Nieuw Zeeuws Licht over de situatie. Zij stellen voor om te investeren in broedplaatsen voor zelfstandige kunstenaars en makers. Het Zeeuws Cultuur Overleg roept graag een fonds in het leven voor toekomstige tegenvallers.

"Het onderzoek van de omroepen laat zien dat gemeenten onderbesteed hebben", concludeert Bastiaan Vinkenburg. "Zorgelijk, maar ook een kans."

Te gast

Vandaag belt Hans Haffmans in Podium met Bastiaan Vinkenburg. Niet alleen over de coronasteun, maar vooral over de aankomende gemeenteraadsverkiezingen. Op 16 maart staan die op het programma. Wat speelt er eigenlijk in de gemeenten op het gebied van cultuur en klassieke muziek?