Panorama Zondag

Het culturele landschap van Yasmin Hilberdink

foto: KRO-NCRV

Klassiek
Het culturele landschap van Yasmin Hilberdink

Yasmin Hilberdink had een droom, en vervulde die. In 2018 zag ze 'haar' Strijkkwartet Biënnale in première gaan in het Amsterdamse Muziekgebouw. Het was de kroon op het werk voor de artistiek directeur die werd geboren in Istanbul, naar school ging in Wenen en nu haar liefde heeft gevonden in Amsterdam. De Biënnale, 's werelds grootste tweejaarlijkse festival voor strijkkwartetten, keert na een eenmalige afwezigheid vanwege corona weer terug in 2024. Hilberdinks culturele landschap voert ons langs muziek die haar aan thuis doet denken, een bijzondere en rustgevende kapel en een verguisde maar ook bejubelde film van een Russische regisseur.

Panorama Zondag: het culturele landschap van Yasmin Hilberdink

KUNSTWERK 1: ‘Raqs’ (dance) van componiste Franghiz Ali-Zadeh

Franghiz Ali-Zadeh studeerde piano en compositie aan het Conservatorium van Bakoe, waar ze in 1970 afstudeerde als pianist en in 1972 als componist. Ze componeerde dit stuk ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van het Kronos Quartet.

Yasmin voelt verbondenheid met de componist die uit Azerbeidzjan komt. Zelf komt ze uit Turkije, maar doordat ze uit dezelfde regio komen, brengt de muziek haar terug naar haar roots.

Het is een vorm van dans, van beweging en om zoiets te horen in een strijkkwartetbezetting is gewoon zo mooi.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 2: Het boek De witte vesting van Orhan Pamuk

De witte vesting is een boek over een Italiaanse jongen in de zeventiende eeuw, wanneer het Ottomaanse rijk heel machtig is. Een Venetiaans schip wordt gekaapt en de jongen aan boord wordt als slaaf meegenomen naar Turkije. Hij komt bij een geleerde terecht die al snel onder de indruk is van zijn kennis. Langzaam komen de twee tot elkaar.

Voor Yasmin gaat het boek over twee culturen die samenkomen. Ze herkent zichzelf daarin. "Ik draag de cultuur van mijn vader en moeder in me." Net als in het boek, moet ze leren hoe die samengaan.

Het grappige is, ik las het boek als twintiger, denk ik. En nog niet zo lang geleden heb ik het herlezen en toen dacht ik: huh? Ik herinner me sommige delen toch anders. De details had ik anders ingevuld. Maar de kern blijft overeind.

foto: De Bezige Bij

KUNSTWERK 3: De Rothko Chapel in Houston, Texas

De Rothko Chapel is een kapel die niet verbonden is aan een religie. Het is gesticht door John en Dominique de Menil die kunstenaar Rothko de opdracht gaven om panelen te maken voor in de kapel. Aan de muren hangen veertien zwarte schilderijen, die toch kleurrijk zijn.

Ik weet nog dat ik er binnenliep en van mijn sokken werd geblazen. Het was mindblowing, zo bijzonder. Eigenlijk niet uit te leggen hoe overweldigend.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 4: Films van Andrej Tarkovski, specifiek de rolprent ‘Andrej Roebljov’

De film vertelt het verhaal van de veertiende-eeuwse schilder Andrej Roebljov. Hij zette zich af van de onderdrukking van de Tataren in zijn tijd door te stoppen met schilderen. Uiteindelijk vindt hij wel zijn passie weer terug. De film werd in eerste instantie verboden in de Sovjet-Unie, omdat de macht begreep dat het publiek bij het zien van de Tataarse gruwelijkheden al snel zou moeten denken aan de onderdrukking in eigen land.

Ik herinner me dat in deze film een scène zit die van boven is gefilmd. Het gaat over een luchtballon die moet opstijgen en omdat dat zo bijzonder is gefilmd, maak je als het ware een innerlijke sprong. Een sprong die je gewoon kunt voelen. Ik was compleet overdonderd door de beelden, door dat revolutionaire perspectief van hem.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.