Panorama Zondag
KRO-NCRV

Het culturele landschap van Ellen ten Damme

foto: panorama zondag
  1. Klassiekchevron right
  2. Het culturele landschap van Ellen ten Damme

Ellen ten Damme is zangeres en schrijft haar eigen muziek. Momenteel toert ze met Barock, een show met nieuwe liedjes in Duits, Frans, Nederlands, Engels en herkenbare ‘oude’ songs. Het is, zoals ze zelf zegt, een opera in 5 delen, aan de hand van de 4 seizoenen. Haar culturele landschap voert ons langs een mars van Jean-Baptiste Lully, een Frans openluchtmuseum, Kate Bush en Pippi Langkous.

Panorama Zondag: het culturele landschap van Ellen ten Damme

KUNSTWERK 1: Marche pour la ceremonie des Turcs van Jean-Baptiste Lully

Jean Baptiste Lully (1632 – 1687) werd als zoon van een molenaar in de omgeving van Florence geboren. Muziek werd zijn lust in zijn leven. Hij leerde viool en luit spelen en had een passie voor dansen.

Het grootste deel van zijn leven werkte hij in Parijs aan het hof van Lodewijk de XIV. Hij werkte nauw samen met de toneelschrijver Molière die tevens acteerde. Samen vermaakten zij het hof met hun opera’s en balletten (waarin Lodewijk soms in meedanste). De twee kunstenaars creëerden het Komedie-ballet, een combinatie van theater, komedie en ballet. Lully zou één van de beroemdste componisten worden uit het tijdvak de Barok.

De ceremonie van de Turken (1670) is een majestueuze mars bestemd voor een komedie, gecomponeerd in opdracht van Lodewijk XIV. Het stuk van ongeveer twee minuten is melodisch sterk maar herhaalt zich constant. Het wordt dikwijls gebruikt voor commerciële doeleinden zoals tv commercials en documentaires over bijvoorbeeld barokkunst.

Quote

Ik ben hier de afgelopen paar jaar echt verslaafd aan geweest. Ik heb het heel veel geluisterd als inspiratie voor Barock. Het is kort, overzichtelijk. Ik hoorde het voor het eerst in een podcast over Louis Quatorze en toen wist ik: daar moet ik iets mee. Het nummer zit nu niet in mijn show, maar het heeft wel gediend ter inspiratie. Lully is geweldig, de Klassieker onder de Klassieken, een van de belangrijkste componisten aan het Franse hof tijdens de Barok.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 2: Kate Bush, haar eerste tour, in 1978-1979, Tour of Life

De Tour of Life was het eerste en enige concert tour van de Engelse singer-songwriter en muzikant Kate Bush. Het bestaat uit 24 uitvoeringen van Bush' eerste twee studioalbums The Kick Inside en Lionheart (beide 1978), en werd geprezen om de integratie van mime, magie en lezingen tijdens kostuumwisselingen. Het was een kritisch en commercieel succes, waarbij de meeste data uitverkocht waren en er vanwege de grote vraag extra shows werden toegevoegd.

De tour staat ook bekend om het gebruik van nieuwe technologie: vanwege Bush' vastberadenheid om te dansen terwijl ze zong, ontwikkelde haar podiumgeluidstechnicus Martin Fisher de draadloze headsetmicrofoon met behulp van een kleerhanger van draad, waarmee ze de eerste zangeres was die een dergelijk apparaat op het podium gebruikte.

Quote

Dit is een van mijn helden. Ik kan me nog herinneren dat ik dit zag als kind en dacht: "Dat wil ik ook!" Het is me altijd bijgebleven, zo machtig. En het mooie is: ik ben dit nu ook zelf aan het doen. Ik breng ook wel een beetje een eerbetoon aan haar in Barock met de nummers Army Dreamers en Under Eyes. Under Eyes zing ik in het ‘winterdeel’ van de show. Ik draai haar gek genoeg niet heel vaak meer, soms als ik alleen ben, zet ik het wel op.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 3: Openluchtmuseum Puy du Fou, een historisch themapark in Les Epesses in de Vendée

De geschiedenis van Puy du Fou als een attractiepark start in 1977 toen Philippe de Villiers, een zevenentwintigjarige student, en Jean Saint Bris, een jonge maker van de klank-en-lichtshows in het Loiredal besloten een show te creëren genaamd 'Cinéscénie'. Toen ze op 13 juni 1977 de ruïnes van een oud kasteel uit de renaissance in het plaatsje Les Epesses vonden, schreven ze snel een scenario over de gebeurtenissen van een lokale familie genaamd Maupillier tussen de 14de eeuw en de Tweede Wereldoorlog.

Toen de eerste voorstelling van Cinéscénie werd gespeeld in juni 1978, had de show niet veel succes. Maar tegen het einde van het eerste seizoen veranderde dat snel, en met dat succes groeide de show uit tot een heus spektakel.

Het Grand Park van Puy du Fou was dicht bij Cinéscénie geopend in 1989 en is momenteel een van de populairste attractieparken van Frankrijk. Daarbij heeft het park ook een zeer hoge tevredenheidsgraad.

Quote

Ik was hier niet zo lang geleden en ik vond het fantastisch! Ik had de tranen in mijn ogen staan. Je ziet gewoon de geschiedenis van Frankrijk voorbijtrekken met ridders en paarden en een heus amfitheater. Prachtig. Als ik in het buitenland ben, ga ik altijd naar musea of kerken. Dat was in mijn jeugd ook al zo. Er werd echt van alles aangeboden, we zijn rijk cultureel opgevoed. En de stad is geweldig, met het culturele aanbod.

Bezoek hier de website van het openluchtmuseum.

KUNSTWERK 4: Pippi Langkous, hoofdfiguur in het gelijknamige boek van Astrid Lindgren

Pippi Langkous (Zweeds: Pippi Långstrump) is de naam van een jeugdroman – en van de hoofdpersoon daarin – van de Zweedse schrijfster Astrid Lindgren. Het is ook de naam van de afgeleide televisieserie, films, tekenfilmserie en musical. Het eerste boek is uitgegeven in 1945. Astrid Lindgren verzon verhalen voor haar dochter Karin, die zo goed in de smaak vielen dat Lindgren besloot ze op te schrijven en voor publicatie aan te bieden.

Het verhaal gaat over een jong meisje, Pippi. Ze woont samen met haar aapje, meneer Nilsson, en haar Knabstrupper paard Kleine Witje in Villa Kakelbont, tot groot ongenoegen van de morele voorhoede in het stadje. Met haar vriendjes Tommy en Annika beleeft ze allerlei avonturen.

foto: ANP KIPPA

Gerelateerde podcast

Panorama Zondag

Panorama Zondag

Ster advertentie
Ster advertentie