Componist Louis Andriessen (82) overleden

Louis Andriessen was een van de grootste Nederlandse componisten ooit. Hij was een kind van de jaren zestig en schopte met overtuiging tegen heilige huisjes in het muziekbestel. Als grondlegger van de unieke Nederlandse ensemblecultuur werd hij geprezen in binnen- en buitenland. Daarnaast was hij een vermaard pedagoog. Uit de hele wereld kwamen compositiestudenten naar Den Haag, waar hij lesgaf aan het Koninklijk Conservatorium.

Andriessen kwam uit een muzikale familie. Zijn vader Hendrik en zijn broer Jurriaan waren allebei ook componist, net als zijn oom Willem. Zijn zussen Caecilia en Heleen speelden piano en fluit.

In memoriam, gemaakt door de redactie van Podium Witteman

Rebel

Aan het begin van zijn carrière was Andriessen een rebel; hij zette zich af tegen het conservatisme in muziek. In de late jaren 60 werkte hij mee aan Reconstructie, een omstreden opera geïnspireerd op de Cubaanse vrijheidsstrijder Che Guevara, die politieke ophef veroorzaakte. Hij behoorde ook tot de Notenkrakers, een groep jonge componisten die opkwam voor het uitvoeren van nieuwe muziek in Het Concertgebouw. Uit onvrede verstoorden ze met veel kabaal een concert in het Concertgebouw waar dirigent Bernard Haitink op de bok stond.

Ensemblecultuur

Andriessen keerde zich af van de gewone orkestpraktijk en richtte in de jaren zeventig de ensembles De Volharding en Hoketus op. Daarmee werd hij een van de grondleggers van de unieke Nederlandse Ensemblecultuur. Hij componeerde stukken voor grote ensembles als De Staat en De Tijd. Het is met name deze door minimal music geïnspireerde muziek, met zijn stuwende akkoorden, die zijn sporen in de moderne muziek heeft achtergelaten; met name in New York, waar een groep van jonge componisten Andriessen als een muzikale vader aannam.

Vanaf de tweede helft van de jaren tachtig legde Andriessen zich meer en meer toe op filmmuziek en muziektheater. Bekend werden zijn opera's De Materie en Rosa, a Horse Drama. In 2013 verzoende hij zich met de traditionele orkestcultuur: ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van het Koninklijk Concertgebouworkest componeerde hij het orkestwerk Mysteriën.

Bekende werken

De bekendste werken van Louis Andriessen zijn De Staat, De Tijd en De Materie. Zijn laatst voltooide stuk, May, is op 5 december 2020 nog in première gegaan in de NTR ZaterdagMatinee.

Omslag: ANP

Docent

Andriessen heeft ook grote invloed gehad op talloze componisten na hem. Als docent was hij verbonden aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag, waar hij onder meer les gaf aan Martijn Padding, Richard Ayres en Calliope Tsoupaki.

Een videoportret gemaakt bij zijn 75ste verjaardag.

In memoriam Louis Andriessen

In Podium blikt Hans Haffmans terug en we met kenners en betrokkenen terug op het leven en werk van Louis Andriessen.

Beluister het In Memoriam