Emanuel Ax − elegant meesterschap op de piano
- Klassiek
- Emanuel Ax − elegant meesterschap op de piano
De redactie van Podium selecteert iedere week vijf legendarische Gouden Opnamen die je gehoord moét hebben. Centraal staan grote maestro's, absolute topmusici en cd's die gelden als referentiemateriaal. Van opnames uit lang vervlogen tijden tot de muziek van nu. Deze week: pianist Emanuel Ax. Hij is op 8 juni 75 jaar geworden. In Podium vieren wij zijn verjaardag door zijn mooiste opnames te draaien.
Wie: Emanuel Ax, geboren in Lviv, Oekraïne op 8 juni 1949. Verhuist al snel met zijn ouders naar Canada.
Wat: Amerikaans pianist: solist, kamermusicus en recital-pianist.
Waar: Emanuel Ax is wereldwijd een veelgevraagd pianist. In juni 2024 in Tsjechië en Duitsland. In januari 2024 speelde hij in Nederland.
Weetje: Hij is een groot liefhebber van bitterballen.
Maandag 17 juni
Johannes Brahms
Pianoconcert nr.1 - deel , "Maestoso"
Emanuel Ax [piano] & Concertgebouworkest o.l.v. Bernard Haitink
RCO Live / 2010
Emanuel Ax had een bijzondere band met de Nederlandse dirigent Bernard Haitink. Ze maakten opnames samen en ontmoetten elkaar vaak op het concertpodium. Ax speelde zelfs op Haitinks laatste concert, met de Wiener Philharmoniker tijdens de Salzburger Festspiele van 2019: een toevalstreffer, Ax viel in voor een zieke Murray Perahia.
Een andere memorabele samenwerking van Haitink en Ax is er een uit 2010: het Eerste pianoconcert van Brahms met het Concertgebouworkest, later verschenen op RCO Live, het eigen label van het orkest.
Emanuel Ax zei zelf over zijn samenwerking met het Concertgebouworkest:
"Aan het Concertgebouworkest heb ik echt fantastische herinneringen. Mijn favoriete is misschien wel een live-opname van Brahms’ Eerste pianoconcert, onder leiding van Bernard Haitink. Haitink was echt heel bijzonder, een van de mensen die ik in mijn leven het meest heb bewonderd."
Dinsdag 18 juni
Antonin Dvořák
Pianotrio nr.4 in e kl.t., "Dumky" - Deel I "Lento maestoso - Allegro" + Deel II "Poco adagio - Vivace" + Deel III "Andante - Vivace non troppo - Andante - Allegretto."
Emanuel Ax [piano] & Young Uck Kim [viool] & Yo-Yo Ma [cello]
CBS / MK 44527
Emanuel Ax over het Dumky Trio: "De piano kan zo stil zijn als een herdersfluit, zo eenvoudig als een draailier en zo rauw dat het de andere instrumenten overstemt. Die contrasten heeft het stuk nodig."
Het Dumky Trio ging in 1891 in première met Dvořák zelf achter het klavier. Hij moet van het werk gehouden hebben. Hij speelde het stuk op een tournee door de Bohemen met twee vrienden. “Het is nu nog steeds net zo leuk voor artiesten en het publiek als toen.”
Emanuel Ax en Yo-Yo Ma spelen al jaren samen. En nog steeds: nu bezig met het Beethoven for Three-project met Leonidas Kavakos.
Ook in deze opname spelen zij samen. Niet met Kavakos, maar met violist Young Uck Kim.
Opname uit 1987.
Woensdag 19 juni
Joseph Haydn
Sonate voor piano nr.49, Hob.XVI, nr.36 in cis kl.t. - compleet
Emanuel Ax [piano]
Sony / SK 893653
Emanuel Ax is geboren in Lviv, Oekraïne. Via Polen en Canada kwam Emanuel Ax uiteindelijk in de Verenigde Staten terecht, waar hij in 1970 Amerikaans staatsburger werd. Hij is om zijn glasheldere Chopin-spel, om de Pianoconcerten van Johannes Brahms: die nam hij in Amsterdam op met het Concertgebouworkest.
Ook heel mooi: de opnamen van sonates van Joseph Haydn. Dit is sonate nummer 49 - van het Haydn-album van Ax uit 2003.
Donderdag 20 juni
Frédéric Chopin
Concert voor piano en orkest nr.1, op.11 in e kl.t. - deel II, "Romanze: Larghetto" + deel III, "Rondo: Vivace"
Emanuel Ax [Erard]
Orchestra of the Age of Enlightenment o.l.v Charles Mackerras
Sony Classical / G010001222883J
Opname uit 1998
Vrijdag 21 juni
John Adams
Century rolls - deel III, "Hail Bop"
Emanuel Ax [piano]
Cleveland Orchestra o.l.v Christoph von Dohnányi
Nonesuch Records / 7559-79607-2
Emanuel Ax is een groot voorvechter van hedendaagse klassieke muziek. Met regelmaat staan er levende componisten op zijn recitalprogramma's.
Iemand met wie hij een bijzondere band heeft, is John Adams. Adams droeg zijn pianoconcert Century Rolls op aan Emanuel Ax. John Adams noemt het werk 'een beschouwing op de pianomuziek van de gehele afgelopen eeuw'. Ax speelde in 1997 de première van Century Rolls, samen met het Cleveland Orchestra onder leiding van Christoph von Dohnányi. Een jaar later ging hetzelfde team de studio in om Century Rolls op plaat vast te leggen. We gaan luisteren naar het slotdeel.
