Thomas Verbogt schreef een kerstverhaal voor De Ochtend van 4

Uitzicht

De eerste keer dat er iets gebeurt dat grote indruk op je maakt, bepaalt alle volgende keren dat het opnieuw gebeurt. De eerste keer dat je intens verdriet hebt, de eerste keer dat je rouwt, de eerste verliefdheid, de eerste keer dat je heimwee voelt, de eerste keer dat je schurend afscheid neemt. Ieder keer wanneer het opnieuw gebeurt, is er ook weer de eerste keer dat het gebeurde.

Ook de eerste keer dat ik Kerstmis meemaakte.

En dan bedoel ik nu, de eerste keer dat Kerstmis me vervulde, wat misschien een groot woord is, vervullen, maar toch kan ik het niet anders zeggen dan zo, vervullen, want zo voelde het en je kunt nooit zeggen dat je iets verkeerd voelt.

Ik was al wat ouder en alle Kerstmissen daarvoor waren ieder jaar weer hoogtepunten in onze familie. De kerstboom kwam pas laat in huis, paar dagen voor Kerstmis, en mijn moeder nam de versiering ervan voor haar rekening. Daar was ze vrij strikt in. Ze zette een kerstlangspeelplaat op uit de streek waar ze geboren werd en meisje was, van de Maastreechter Staar, en dan begon ze aan het stralende karwei dat enige uren in beslag nam. De plaat zette ze telkens opnieuw op en ze zong mee. Mijn moeder zong graag, maar, zwak uitgedrukt, niet zo goed. Wij konden niet zonder.

De taak van mijn vader was de kerststal in elkaar zetten en inrichten.

Dat deed hij de dag voor Kerstmis met rotspapier en een houten constructie, die hij niet zelf had gemaakt, o nee, ondenkbaar, maar die al jaren meeging. In de namiddag was de stal klaar. Wij, als familie gingen eromheen zitten en mijn vader vertelde over Kerstmis. Ik herinner me daar niet alles van, maar toen ik oud genoeg was om het te begrijpen, vond ik het fijn naar hem te luisteren. Het ging meestal over hoop en over licht, dat onze levens ook lichtgevend moesten zijn.

’s Avonds laat gingen we naar de nachtmis, natuurlijk, we woonden in het zeer rooms-katholieke Nijmegen, waar tientallen klokken klonken, na de nachtmis jubelend.

Eerste kerstdag was druk en vol vrolijke onrust. Er waren gasten, er werd gedineerd.

De tweede kerstdag vond ik het aangenaamst, vooral in de vroege ochtend. Iedereen sliep nog. Ik was alleen in de kamer.

De keer die ik de eerst keer noem, de eerst keer dat Kerstmis me vervulde, was ik dertien. Ik deed de gordijnen open en zag dat het had gesneeuwd. Ik ging voor de tuindeuren staan, het was net of de sneeuw licht gaf.

Wat me ontroerde kon ik niet zeggen, ik had tranen in de ogen. Niet alleen de sneeuw gaf licht, ook de stilte die bij pas gevallen sneeuw hoort, ja, die stilte gaf ook licht.

Ik dacht er ook aan toen ik mijn laatste roman Als je de stilte ziet noemde.

Stilte geeft uitzicht, je kijkt naar iets wat er nog niet was, het uitzicht waarin nog van alles gaat gebeuren, in dat uitzicht ga je voort, op weg naar nieuwe stilte, nieuw uitzicht.

Dáár denk ik vanochtend aan.