De Ochtend
KRO-NCRV

Het Wilhelmus plagiaat? 'Complottheorieën zijn van alle tijden'

foto: ANP
  1. Klassiekchevron right
  2. Het Wilhelmus plagiaat? 'Complottheorieën zijn van alle tijden'

Oktober is de Maand van de Geschiedenis. Dit jaar is het thema 'echt nep'. Denk aan kunstvervalsingen of fake news. Historicus Gijs van Engelen maakte er een podcast over: Geschiedenis Inside. Hij vertelde erover bij De Ochtend.

De Maand van de Geschiedenis begint

Nepnieuws

Manipulatie, beeldvorming en complottheorieën zijn van alle tijden. Dat is wat de podcast Geschiedenis Inside laat zien. "Hangt de geschiedenis dan van nepnieuws aan elkaar?", vraagt presentator Andrea van Pol zich af. Nee, dat ook niet. De meeste geschiedenis en geschiedschrijving zijn wel heel degelijk, op academisch niveau tenminste, vertelt Van Engelen. Het is vooral de publieke perceptie van de geschiedenis waar het nepnieuws opduikt.

Gandhi is de klos

Volgens Van Engelen is nationalisme daar waarschijnlijk de grootste boosdoener van. "En ik merk dat de meeste leugens voortkomen uit romantisering. Maar het kan ook kwaadwillendheid zijn", zegt hij. Als voorbeeld noemt hij Gandhi. "Die heeft gewoon last van de huidige premier van India die het niet met hem eens is op bepaalde punten. Dus dan ben je de klos", aldus Van Engelen. "Dan wordt er desinformatie over je verspreid. Gandhi was voor een multicultureel India, een inclusieve samenleving, voor vrouwenrechten, voor rechten voor alle religies, en de huidige premier van India is natuurijk een hindoe-nationalist. Die wil juist een sterk hindoeïstische identiteit en dan zie je inderdaad dat er allerlei artikelen en filmpjes verschijnen waarin Gandhi ineens een monster is."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Wilhelmus

Eén van de afleveringen van Geschiedenis Inside gaat over het Wilhelmus. Want over het Nederlandse volkslied bestaan blijkbaar ook wat misvattingen. "Het Wilhelmus is plagiaat" en "het is een Frans chanson" wordt er gezegd in de podcast. "Overigens is dat een beetje een komische overdrijving hoor. Want in die tijd was het op zich redelijk normaal om melodieën van andere liedjes te hergebruiken", zegt Van Engelen.

"We weten niet zeker wie het Wilhelmus geschreven heeft. Heel lang hebben we wel gedacht dat we het wisten." Volgens Van Engelen zijn er best wel wat mogelijke schrijvers. "En het leuke aan het Wilhelmus is dat het heel erg symbool staat voor Willem van Oranje en de hele Tachtigjarige oorlog en het ontstaan daarvan. We hebben gewoon niet echt mazzel met ons oorsprongsverhaal. Want het is zo ingewikkeld. Allerlei nationaliteiten lopen door elkaar, allerlei identiteiten." Volgens Van Engelen zijn er zelfs afgestudeerde historici die je eigenlijk niet echt duidelijk zouden kunnen vertellen wat er nou eigenlijk echt allemaal gebeurd is, omdat het zo ingewikkeld is.

De Ochtend
Een ochtendprogramma waarin toegankelijke, verrassende muziek centraal staat. Andrea van Pol, Hans Smit of Pieter van Nes houdt je daarnaast kort op de hoogte van het belangrijkste nieuws van de dag. Iedere dag van 7:00 uur tot 9:00 uur.

Ster advertentie
Ster advertentie