The Guardian: 'Was Beethoven zwart?' - Jet te gast bij NPO Radio 1
- Klassiek
- The Guardian: 'Was Beethoven zwart?' - Jet te gast bij NPO Radio 1
Opvallende kop in The Guardian: "Beethoven was black." Het blijkt een hardnekkig gerucht, dat bij tijd en wijle weer opborrelt. Zelfs Malcolm X was overtuigd. Maar klopt er iets van?
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
NPO Radio 1-presentator Roelof de Vries vroeg het onze Jet Berkhout in zijn uitzending van De Nieuws BV. Aanleiding voor het interview was dit artikel in The Guardian.
Bekijk de video:
De Nieuws BV vroeg het onze Jet Berkhout
Video niet beschikbaar
Was Beethoven zwart?
Het bewijs is karig. Er zouden een aantal mogelijkheden zijn: één van Beethovens Vlaamse voorouders trouwde met een Spaanse moslim met Noord-Afrikaanse roots. Of Beethovens moeder had een affaire. Of zoals Jet formuleert in de video hierboven. Maar misschien moeten we deze zin lostrekken van de feiten en dit gedachtegoed grootser behandelen. Malcolm X wilde bijvoorbeeld door 'Beethoven was zwart' te zeggen, de boel op stelten zetten. Want stel dat: had hij dan tot de canon van klassieke componisten behoord? En hoe zit het met andere zwarte componisten?
BBC 3 presentator Corey Mwamba zegt er het volgende over:
“The statement ‘Beethoven was black’ was a disruption of a very canonical way of thinking. It makes us think again about a culture that gives his music so much visibility.”
Cultuur en (on)zichtbaarheid
Er zijn veel zwarte componisten wier werk soms (niet altijd) onzichtbaar gebleven is, maar we meer naar zouden moeten gaan luisteren. Denk aan Chevalier de Saint-Georges, William Grant Still en bijv. George Walker.
En meer recent (en uit de tijd van Malcolm X): Julius Eastman. In de jaren 1960 en 1970 maakte hij furore als componist, zanger en pianist in New York. Eastman stierf dakloos in 1990, maar zijn werk bevatte provocatieve titels en klanken volledig in stijl met de 'Beethoven was zwart'-metafoor. Disruptief met de bedoeling jou aan het denken te zetten. Minimalistisch a la Glass, maar groots in wat hij wil zeggen. Geef naast Beethoven deze componisten ook eens een luisterend oor.
Luister het Zomeravondconcert met Grant Still en Walker door het RFO
Bronnen: NPO Radio 1, De Beethoven Catalogus, The Guardian, Het Concertgebouw
