Nicolò Umberto Foron dirigeert het Noord Nederlands Orkest en Maya Fridman

Voor Foron is het een droom om zulk modern repertoire te dirigeren. Op zijn palmares prijkt uiteraard het symfonische repertoire en hij dirigeerde al diverse operaproducties, maar het bijzondere aan dit programma is dat hij over ieder stuk heeft kunnen spreken met de componisten.

Sinds november spreken Foron, celliste Maya Fridman en componist Jan-Peter de Graaf al met elkaar over het nieuwe concert voor cello en orkest, The Forest in April. Het werk is dan ook speciaal voor deze gelegenheid geschreven. “Met Jan-Peter spreek ik zelfs al een jaar”, vertelt Foron enthousiast en in rap tempo. “We hebben het over de verschillende manieren waarop je de muziek op kan schrijven, tempomarkeringen, onze verschillende kijk op dingen. Door met een componist te spreken, krijg je een nog beter begrip voor de muziek. Inmiddels voelen zowel Maya als Jan-Peter niet alleen als collega’s, maar ook als vrienden.”

Fridman speelde eerder al Rimpelingen, het eerste celloconcert van de hand van De Graaff. Volgens Foron is ze een natuurlijke keuze voor de première van het tweede celloconcert. “Ze heeft bepaalde kwaliteiten die heel mooi samenkomen in het stuk. In het eerste deel moet ze bijvoorbeeld ook zingen terwijl ze speelt. In het stuk, dat gaat over de klimaatverandering, neemt zij als cellist de rol van de mens in en is het orkest de natuur.”

Beroemde pianowerken

Het programma opent met Gnossienne nr.1 en Gymnodpédie nr.1 van Erik Satie. Ook deze stukken zijn premières: de beroemde pianowerken zijn door Anthony Fiumara bewerkt voor orkest en opgedragen aan Foron. “Ik heb met Anthony over de muziek gesproken. Aan hem de taak om de intieme pianomuziek te vertalen naar een orkestbezetting, best een opgave. Satie bevond zich op een schakelpunt waar in de kunst het impressionisme en het expressionisme op elkaar reageerden. Zijn muziek heeft niet alleen de Franse muziek beïnvloed, maar ook het minimalisme. Het past daarom mooi in dit programma waar het wordt gevolgd door het celloconcert van De Graaff en de Tweede symfonie van Nyman."

Foron is erg enthousiast over de opbouw van het programma. "Het begint met kleine, intieme werken die worden gevolgd door een celloconcert dat aanvoelt als kamermuziek. Het concert eindigt met een ware tour de force voor het orkest, de Tweede symfonie van Michael Nyman. Het is een stuk vol interessante harmonische ontwikkelingen, maar voor het orkest zijn het ook heel veel noten en kleine veranderingen. Aan mij als dirigent de taak om het orkest het beste van zichzelf te laten geven, want het is echt uitdagend repertoire.”

Een extra uitdaging vormen de regels om voldoende afstand te houden op het podium, niet alleen voor de samenklank, maar ook heel praktisch voor het omslaan van de bladmuziek. “Normaal gesproken zit iedereen twee-aan-twee en kan de een omslaan terwijl de ander doorspeelt. Nu kan dat niet en moet in een hele snelle passage iedereen tegelijk omslaan, daar hebben we speciaal op moeten oefenen in de repetitie.” Dat het concert door de huidige omstandigheden ook plaatsvindt zonder publiek in de zaal, verandert voor Foron niets aan het gevoel dat hij wil overbrengen. “Ik maak muziek altijd voor het publiek. Ik denk aan een driehoek tussen de componist, de musici en het publiek. Als dirigent sta ik in het midden van die driehoek. Ik hoop dat het een verrijkende ervaring oplevert.”

Nicolò Umberto Foron dirigeert het Noord Nederlands Orkest en celliste Maya Fridman in het Avondconcert van donderdag 11 maart.