Beluister en bekijk Mahlers Eerste symfonie "Titan"
- Klassiek
- Beluister en bekijk Mahlers Eerste symfonie "Titan"
Kijk en luister hier naar de Eerste Symfonie van Gustav Mahler. Mahler voltooit deze symfonie, met de titel Titan, in 1888, als hij tweede dirigent is aan het Stadttheater van Leipzig. De ontvangst van het stuk valt in eerste instantie tegen. Het publiek is geschokt en na de finale klinkt er niet meer dan een beleefd applausje en zelfs boegeroep. Tegenwoordig wordt de muziek van Mahler als vernieuwend gezien en zijn veel muziekkenners enthousiast over de Eerste Symfonie en de daaropvolgende werken van de componist. In dit artikel vind je meer informatie over Mahlers Eerste Symfonie.
De strijkers spelen een lang aangehouden hoge, ijle a. Dan zetten de blazers een langzaam, slepend thema in. Er volgt een herhaling, ijler en scherper dan het eerste thema, eindigend met trompetfanfares die de verstilde muziek doorbreken. Er klinkt een koekoeksgeluid en op de achtergrond spelen de hoorns een rustig lied, dat wordt onderbroken door de steeds scheller wordende trompetten. Het is alsof de muziek je iets probeert te zeggen: wakker worden!
De hierbovenstaande tekst beschrijft het begin van de Eerste Symfonie van Gustav Mahler. Voor deze symfonie componeerde hij vooral vocale werken. In verschillende delen van zijn Eerste Symfonie zijn deze liederen terug te horen. Ook andere bestaande werken en geluiden, zoals Vader Jacob, volksmuziek en vogelgeluiden, spelen een rol in dit werk van Mahler.
De titel
Mahler worstelt met het schrijven van een symfonie. Tegen het einde van de negentiende eeuw doen toonaangevende componisten de symfonie af als een ouderwetse muzikale vorm. Volgens hen is deze muziekvorm iets dat hoort bij een conservatievere, afgeschreven generatie componisten.
Mahler zit tussen deze twee kampen in. Die worsteling wordt zichtbaar in de wisselende naamgeving van zij Eerste. Bij de eerste uitvoering in 1889 heet het werk Symfonisch gedicht in twee delen. In 1893, bij de tweede uitvoering, heeft Mahler de naam veranderd in Titan, een toongedicht in symfonische vorm. De verschillende delen hebben dan programmatische ondertitels, zoals Frühling und kein Einde, Blumine, Mit vollen segeln en Todtenmarsch in Callots Manner. Deze ondertitels blijken voor verwarring te zorgen bij het publiek, waarna Mahler de programmatische ondertitels schrapt. Het stuk Blumine verwijdert hij helemaal uit de symfonie. In 1896 wordt het werk voor het eerst uitgevoerd met de definitieve titel: Symfonie in D majeur voor groot orkest.
foto: Kaupo Kikkas
Markus Stenz
Bekijk en beluister Mahlers Eerste symfonie
Het Radio Filharmonisch Orkest voert de symfonie uit onder leiding van Markus Stenz. Dit Zondagochtend Concert wordt gepresenteerd door NPO Klassiek-presentator Hans van den Boom.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Mahler Festival 2025
De Eerste Symfonie wordt ook uitgevoerd tijdens het Mahler Festival. Maak deze uitvoering live mee op vrijdag 9 mei 2025 vanaf 20.00 uur tijdens het Avondconcert op NPO Klassiek.
