#19 - Markante Maestro's - Afscheid van Bernard Haitink

Op 15 juni 2019 dirigeerde de in 1929 geboren Bernard Haitink zijn laatste Nederlandse concert in de NTR ZaterdagMatinee. Met Richard Strauss en Bruckner nam hij afscheid van zijn Concertgebouw, van het Matineepubliek en van het Radio Filharmonisch Orkest.

Bij dat (toen nog jonge) orkest was hij zijn carrière als violist begonnen, en in de jaren 1957-1961 was hij hun chef-dirigent. Daarna kon hij het stokje overnemen van de plotseling overleden Eduard van Beinum bij het Concertgebouworkest, en uitnodigingen van over de hele wereld volgden: Londen, Glyndebourne, Covent Garden, Berlijn, Wenen, München, Dresden, Boston, Chicago...

Een carrière van ruim 65 jaar laat zich niet in één boek, laat staan in één podcast samenvatten. Kees Vlaardingerbroek, de artistiek leider van de Matinee, en presentator Hans Haffmans spreken over Haitinks respect voor de muziek, de oprechte nieuwsgierigheid naar welke partituur ook, het nooit zomaar de eigen wil opleggen. En zij benadrukken de breedte van Haitinks repertoire. Hij stond op de schouders van Eduard van Beinum als het op Bruckner (en Mozart) aankomt, je zou hem de erfgenaam van Willem Mengelberg kunnen noemen in zijn Mahler. Maar hij dirigeerde ook talloze premières en opvallend veel Frans repertoire op onvergelijkbaar hoog niveau. Vlaardingerbroek: “ik denk dat [dat laatste] te maken heeft met het aspect dat hij de muziek op geen enkele manier dwingt; Franse muziek vraagt om kleur, vraagt om een bepaalde vrijheid, en dat heeft hij”.

In 2012 werd Bernard Haitink beschermheer van het Radio Filharmonisch Orkest, toen dat ten onder dreigde te gaan door de draconische bezuinigingen op cultuur door kabinet-Rutte I. Juist zíjn orkest, waarmee hij, ondanks jarenlange afwezigheid, altijd een warme band had behouden. Hij nam afscheid met Bruckners Zevende symfonie, het werk waarmee in 1965 zijn Matineedebuut gemaakt had.