#6 - De 4 canons: muziek of wiskunde?

In Bachs Kunst der Fuge vinden we naast de 14 fuga’s ook nog 4 Canons. Stukken met intimiderende titels als Canon per augmentationem in contrario motu.

De constructie van de canons in Die Kunst der Fuge volgt een strikt richtsnoer. Is dit nog wel muziek, of hebben we hier te maken met rekenkunst?

Er zijn meer vragen. Welke plaats nemen de 4 canons precies in in het werk? Wat is de onderlinge volgorde? En hoe zitten ze in elkaar? Vader Jacob, de canon die iedereen kent, kan hier geen soelaas bieden. En dus gaan we op bezoek bij klavecinist Menno van Delft. Hij legt het uit, gezeten aan het klavichord, een klavierinstrument dat in onbruik is geraakt maar dat in Bachs tijd in zo’n beetje elk muzikaal huishouden te vinden was. We gaan ook nog even langs bij klaveciniste Tineke Steenbrink. Zij ondervond de spanning tussen de theorie áchter de noten en het klinkende resultaat aan den lijve toen zij diep in de boeken dook in een poging het werk te doorgronden. En natuurlijk bladert musicoloog Pieter Dirksen verder door de eerste druk van Die Kunst der Fuge uit 1751, die het Nederlands Muziek Instituut speciaal voor ons uit de kluis heeft gehaald.