Gerald Finzi, romantisch componist in de 20e eeuw

Gerald Raphael Finzi (14 juli 1901 – 27 september 1956) is misschien het best bekend als een typische koorcomponist, maar hij schreef wel degelijk - zoals hierboven blijkt - in andere genres. En niet alleen kamermuziek, maar ook grootschalig werk als de cantate Dies natalis, voor stem en strijkorkest, of de klarinet- en celloconcerten.

Verlies

Finzi werd al op jonge leeftijd geconfronteerd met het verdriet door het verliezen van dierbaren. Vlak voor zijn achtste verjaardag stierf zijn vader, en zijn privé-docent Ernest Farrar, van wie hij les had vanaf zijn veertiende, stierf aan het front tijdens de Eerste Wereldoorlog. Dat verlies had een grote impact op het gevoelsleven van de jonge Finzi, om nog maar te zwijgen van de dood van alle drie zijn broers. Dat Gerald Finzi daarna een sombere kijk op het bestaan had, doordrongen van de onzekerheid ervan, is dan ook geen wonder. Troost vond hij in de poëzie van Thomas Traherne, Thomas Hardy en later ook William Wordsworth. De onschuld van de jeugd die gesmoord wordt door ervaringen die bij het ‘grote mensen-leven’ horen - precies dat thema vond hij terug in de poëzie.

In 1925 verhuisde Finzi naar Londen, waar hij bevriend raakte met onder meer Howard Ferguson en Edmund Rubbra, en kennismaakte met Gustav Holst, Arthur Bliss en Ralph Vaughan Williams - dank zij de laatste kon hij aan de slag als docent aan de Royal Academy of Music. Toch voelde Finzi zich nooit helemaal thuis in de grote stad. Hij verhuisde met zijn echtgenote, kunstenares Joyce Black, naar het platteland, naar Wiltshire, waar hij zich concentreerde op het componeren, èn op het telen van appels (hij heeft zelfs enkele zeldzame appelrassen voor uitsterven behoed!). Tegelijk verzamelde hij bijzondere boeken: poëzie, filosofie en literatuur. Zijn collectie bijzondere boeken wordt tegenwoordig bewaarde aan de Universiteit van Reading; zijn eveneens waardevolle collectie muziekboeken is te vinden aan de Universiteit van St. Andrews. In die periode, de jaren ’30 van de twintigste eeuw, ontwikkelde Finzi zijn eigen stijl. Aan het eind van dat decennium richtte hij een eigen (amateur)orkest op: de Newbury String Players, gespecialiseerd in zowel 18e eeuwse muziek als hedendaags repertoire.

Pas na de Tweede Wereldoorlog werd het werk van Finzi regelmatig uitgevoerd, maar toen Finzi in 1951 de diagnose Hodgkin kreeg wist hij dat hij niet veel ouder zou worden. Misschien is de pijn en het verdriet van die aangekondigde dood het best te horen in het eerste deel van zijn celloconcert (1955), het laatste grote werk dat hij schreef, en waarvan de radiopremière in 1956 werd uitgezonden, de avond voor Finzi stierf, pas 55 jaar oud.

Veel meer over Gerald Finzi is te lezen op > zijn officiële website.