Deze muziek hoor je bij de uitvaart van paus emeritus Benedictus XVI

Commentaar wordt verzorgd door KRO-NCRV-presentator Wilfred Kemp en de in Rome woonachtige Nederlands Dagblad-journalist Hendro Munsterman.

De uitvaartplechtigheid vindt plaats op het Sint-Pietersplein. Hoofdcelebrant is paus Franciscus. Kijk hieronder naar de uitvaart.

Tekst gaat verder onder video... Speelt de video niet goed af? Klik hier

Het lichaam van Benedictus XVI wordt begraven in de crypte van de Sint-Pietersbasiliek, op de plek waar Johannes Paulus II vóór diens zaligverklaring lag.

Sinds vanochtend ligt het stoffelijk overschot van Joseph Ratzinger opgebaard in de Sint-Pietersbasiliek. Duizenden mensen nemen afscheid van de emeritus paus, die op oudejaarsochtend op 95-jarige leeftijd in Vaticaanstad overleed.

In Memoriam: Benedictus XVI

Over zijn leven en pausschap: de professor die paus werd.

Tekst gaat verder onder video...

Kardinaal Eijk bij uitvaart emeritus paus Benedictus XVI

Kardinaal Eijk zal namens de Nederlandse Kerkprovincie de uitvaart van emeritus paus Benedictus XVI bijwonen. Ons Koningshuis sluit niet aan, maar koningin Sofía van Spanje en de Belgische koning Filip en zijn vrouw Mathilde zullen de uitvaart wel bijwonen.

Het is de eerste begrafenis van een afgetreden paus in ruim 600 jaar. Wat weten we over hoe die eruit zal zien?

De gebruiken rondom de dood van de paus zijn vastgelegd in Begrafenisriten van een Roomse Paus, een document van meer dan 400 pagina’s over onder meer ceremonies, muziek en gebeden. Hoeveel van die regels ook worden toegepast in het geval van de als paus afgetreden Benedictus, hangt vermoedelijk af van zijn eigen wensen en de beslissingen van zijn opvolger Franciscus.

Zo is het onbekend of Benedictus drie keer met een zilveren hamer tegen zijn hoofd is getikt. Normaal gesproken voert de camerlengo van de rooms-katholieke kerk, de plaatsvervanger van de paus en belangrijkste functionaris binnen het Vaticaan na zijn dood, dat ritueel uit terwijl hij de doopnaam van de paus uitspreekt. Zo vergewist hij zich ervan dat de Heilige Vader daadwerkelijk dood is. Hieronder een aflevering van de Pauscast waarin theoloog en NPO Klassiek-presentator Wilfred Kemp en NOS-correspondent Andrea Vreede hier dieper op ingaan:

Deze muziek hoor je tijdens de uitvaart

Bij de katholieken geldt, arm, rijk, een paus of een zwerver: er wordt hetzelfde gezongen en hetzelfde gesproken. Iedereen is gelijk voor de poorten van de hemel. En hoewel de paus emeritus groot Mozart-fan was, klinkt er geen bekend requiem, maar ingetogen en sobere liturgische muziek:

• Gregoriaans introïtus: Antiphona ad introitum
• Gregoriaans in paradisum: Actus pænitentialis
• Kyrie
• Vaste gezangen (zie Libretto)
• Psalmus responsorius
• Psalm 23 (componist nog onbekend, waarschijnlijk een gezang wat in Italië zeer bekend is, voor ons kan het wat onbekender zijn)
• Gregoriaans gezang: o.a. Cantus ad offertorium
• Rite van de Heilige Communie
• Antiphonæ

Paus emeritus Benedictus XVI was een groot liefhebber van de piano en klassieke muziek.

Wist je dat...

• de paus emeritus een fervent piano-speler was (een merkloze piano dan, want de paus emeritus kreeg ooit een aanbieding om een mooie Steinway in zijn vertrek te plaatsen, maar dat aanbod sloeg hij af, 'zo goed ben ik helemaal niet...';
• Mozart zijn lievelingscomponist was, met Bach als goede tweede;
• Mozarts Klarinetkwintet, het Klarinetconcert, de Krönungsmesse en het Requiem de all-time favorites van de Paus waren?

(Tekst gaat onder video verder...)

• (en natuurlijk ook Eine Kleine Nachtmusik, Die Zauberflöte en Don Giovanni);
• qua Bach de paus emeritus iets meer voor liturgisch ging: de Hohe Messe en natuurlijk de Matthäus.

Bronnen: kro-ncrv.nl, rkkerk.nl, volkskrant.nl, ncregister.com, aleteia.org, blauwbloed.eo.nl