Ryuichi Sakamoto: subtiele muziek bij grootse beelden

Deze maand veel aandacht voor de muziek van Ryuichi Sakamoto, die ‘associate artist’ is van het Holland Festival dat vandaag van start gaat. De Japanse componist woont en werkt afwisselend in Tokio en New York en werkt al zijn hele carrière samen met de meest uiteenlopende kunstenaars wereldwijd – zijn werk overstijgt lands- en genregrenzen. De een kent hem misschien van zijn upbeat synthesizergeluid met de Japanse popformatie Yellow Magic Orchestra uit de jaren 70. De ander kent hem van zijn ingetogen minimalistische pianospel en van composities die hij schreef voor films als The Last Emperor (1987) en The Revenant (2015). Híer natuurlijk aandacht voor zijn prachtige filmmuziek.

The Revenant (Verenigde Staten 2015)

Drama van Alejandro G. Iñárritu. Met o.a. Leonardo DiCaprio. Epische wilderniswestern van Iñárritu. DiCaprio speelt een pelsjager die in 1820 verschrikkelijk wordt toegetakeld door een grizzlybeer, voor dood wordt achtergelaten door zijn collega's, maar overleeft en zich koste wat kost wil wreken. Groots en meeslepend, maar ook bloederig en smerig. Met adembenemend camerawerk van Emmanuel Lubezki en een verder bewijs van het feit dat Iñárritu destijds - met afstand - de spannendste regisseur van het moment was. Oscars voor regie, camerawerk en voor DiCaprio. De muziek bij deze heftige film werd gemaakt door Bryce Dessner, Carsten Nicolai, en Ryuichi Sakamoto. Gedragen, sombere en dreigende klanken waarin lange noten van de strijkers de overhand hebben. Perfect uitgevoerd in de details - muziek met een grote beeldende kracht, ook zonder de overweldigende beelden van de film.

Eerder las je hier al over deze films, de muziek uit die films is nu of binnenkort ook te horen in de podcast Nieuwe Filmmuziek Op 4:

Ammonite (Verenigd Koninkrijk/Australië/Verenigde Staten 2020)

Drama van Francis Lee. Met o.a. Kate Winslet, Saoirse Ronan, Gemma Jones, Fiona Shaw en Claire Rushbrook. 1840, West Dorset. Mary, een belangrijke, maar door het establishment vergeten paleontoloog, leeft alleen met haar moeder in een huisje aan de kust. Haar gevoelens houdt ze al net zo verborgen als de fossielen in de stenen die ze dagelijks zoekt aan het strand. Totdat de jonge Charlotte langskomt en de twee vrouwen verliefd worden op elkaar. Tweede film van Lee lijkt veel op zijn bejubelde debuut God’s Own Country uit 2017, over twee schaapherders die verliefd worden. Ammonite is al even rauw, oprecht en direct (ook in de seksscènes). De stuurse Mary en petieterige Charlotte worden knap gespeeld door respectievelijk Winslet en Ronan. De muziek bij deze aangrijpende film is van Dustin O’Halloran en Volker Bertelmann (laatstgenoemde is ook bekend onder zijn artiestennaam Hauschka). Een klein ensemble van strijkers en piano is te horen in acht betrekkelijk korte stukken (en een korte cello-solo), waarbij de componisten getracht hebben de tijdgeest van de eerste helft van de 19e eeuw te vangen. Emotioneel, maar tegelijk ingehouden, en mooi ingevoegd in omgevingsgeluiden van de wind en de branding aan de kust - mooie voorbeelden in de trailer!

Let him go (Verenigde Staten 2020)

Misdaadfilm van Thomas Bezucha. Met o.a. Diane Lane, Kevin Costner, Lesley Manville, Kayli Carter en Jeffrey Donovan. Wanneer hun zoon overlijdt nemen ranchers Margaret (Lane) en George (Costner) schoondochter Lorna en kleinzoon Jimmy in huis. Totdat Lorna drie jaar later hertrouwt met ene Donnie. Die blijkt een verschrikkelijke hork met losse handjes en neemt Lorna en Jimmy ook nog stiekem mee naar North-Dakota. Waarna Margaret en George verbeten op zoek gaan naar hun kleinzoon. Thriller van regisseur Bezucha, die voordien vooral bekend was van romantische komedies. Misschien geen al te subtiele genrefilm, maar ijzersterk (en opvallend kalm) verteld en met een spannend, erg gewelddadig slot. De muziek werd gecomponeerd door Michael Giacchino, die de spanning voelbaar wist te maken met bedrieglijk ingetogen strijkersklanken en een beetje couleur locale toevoegde door subtiel ingevlochten stukjes western-gitaar. ZIjn alle titels rebussen? 'A horse with no James' verwijst naar de bijna-gelijknamige hit van de groep America uit 1972, 'Ice-cream, you scream' naar het ook in Jarmusch' Down by law gebruikte geinrijmpje 'I scream, you scream, we all scream for icecream'. De andere woordspelingen met de titels haal je er zó uit... De Amerikaanse componist Michael Giacchino schrijft niet alleen voor film en televisie, maar ook voor games - in 2004 won hij een prijs met zijn muziek voor het spel Call of Duty. Een Oscar was er in 2010 voor de score voor de film Up.

News of the world (Verenigde Staten/China 2020)

Western van Paul Greengrass. Met o.a. Tom Hanks, Helena Zengel, Ray McKinnon, Mare Winningham en Elizabeth Marvel.
Texas, 1870. Vijf jaar na de Burgeroorlog trekt ex-kapitein in het leger van de Zuidelijken (Hanks) van dorp tot dorp om voor te lezen uit de kranten. Op weg naar de zoveelste voorlezing stuit hij op het tienjarig meisje Johanna (Zengel, bekend van de Duitse festivalhit Systemsprenger), dat eerst werd ontvoerd en vervolgens opgevoed door de Kiowa. Omdat niemand anders het doet, neemt hij haar maar onder zijn hoede. Western over fatsoen, eer en traumaverwerking heeft twee prima acteurs in de hoofdrollen. Zeker geen sensatiefilm, en dat is verrassend is, want hij werd gemaakt door Bourne-regisseur Greengrass. Muziek van filmcomponist James Newton Howard, die ook al tekende voor Raya and the last dragon, Fantastic Beasts, delen van The Hunger Games, The Maleficent, The Bourne Legacy, The Dark Knight, The Sixth Sense, en tientallen andere bekende en minder bekende films. Uitstekend gemaakte mix van 'klassieke' dramatische filmmuziek met uiterst subtiele maar onmiskenbare sporen van 'western'. En met een vertellende, verhalende kwaliteit die de compositorische kwaliteit van James Newton Howard volop laat uitkomen. Combineer dat met de prachtige en indrukwekkende rol van meester-acteur Tom Hanks, en je hebt een film die een toonbeeld is van schitterend vakmanschap.

Nomadland (2020)

Drama van Chloé Zhao. Het verhaal van een vrouw, gespeeld door Frances McDormand, die tijdens de Grote Depressie rondreist door het westen van de VS. Gebaseerd op het boek van Jessica Bruder. De film van de Chinese regisseur Chloé Zhao won afgelopen jaar de Gouden Leeuw op het filmfestival van Venetië. Het was voor het eerst in tien jaar dat een vrouw de hoofdprijs won, de laatste keer hiervoor was Sofia Coppola voor Somewhere. Voor de muziek maakte Zhao gebruik van bestaand materiaal van de Italiaanse componist Ludovico Einaudi, naast een tot nu toe niet uitgebrachte track van de IJslandse componist Ólafur Arnalds en vijf stukken die live tijdens de opnamen werden gespeeld, charmante ‘liedjes-bij-het-kampvuur’-stijl.

Filmomschrijvingen met dank aan Cinema.nl

DE MEEST AANGRIJPENDE EN ONVERGETELIJKE SOUNDTRACKS ALLER TIJDEN

Wil jij op de hoogte blijven van de meest recente filmscores en samen met filmmuziekkenners en fans bepalen wat de absolute klassiekers zijn? Word dan nu lid van onze Facebookgroep. Daar kun je je luister- en kijktips delen en ook nog leuke filmmuziek weetjes opdoen. Wij zullen hier ook de nieuwste video's, tips en inspiratie met jullie delen.

Ja, ik meld me aan