Dirigent Otto Tausk over 'Powder Her Face': 'Verbazingwekkend hoe gedetailleerd die partituur is'

“Het is geweldige muziek”, zegt Otto Tausk. Volgens hem kunnen muziekliefhebbers zich verheugen op een prachtige avond. “Je moet je voorstellen dat het verhaal zich afspeelt tussen 1930 en 1990. En qua muziekstijlen hoor je alles wat daartussen zit. Dus je hebt een jazzclubachtig gevoel met saxofoons en glissandi voor expliciete scènes. Maar er zit ook muziek in die je doet denken aan Kurt Weill.”

Tausk is vol bewondering over de componist. "Adès was heel jong toen hij het schreef. En hij kon eigenlijk alles al. Wat mij enorm verbaasde toen ik die partituur voor het eerst ging bekijken is hoe extreem gedetailleerd alles is. En dat komt doordat hij elk instrument waarvoor hij schrijft door en door kent. Hij weet dus ook wat hij kan vragen en dat is bijna het onmogelijke. En dat maakt dat het voor de musici en mij een heel fijn en uitdagend stuk is. Het is gewoon een geniale componist."

Adès wist dus wat hij deed, met oog voor de traditie voor hem. "Uit alles blijkt dat hij een gigantische kennis heeft van het operarepertoire. Hij citeert om de haverklap grote opera’s van Richard Strauss. Je hoort Der Rosenkavalier en Ariadne auf Naxos allemaal langskomen."

Onrechtvaardigheid

Powder Her Face gaat over een seksschandaal en de daaruit volgende echtscheiding. Het is het waargebeurde verhaal van Margaret Campbell, die getrouwd was met de Hertog van Argyll. Het huwelijk strandt als Margaret een ober verleidt, die haar ontrouw openbaar maakt.

Volgens Tausk zit er iets onrechtvaardigs in het verhaal en is dat ook wat de componist wil aankaarten. "De hoofdpersoon had net als haar man allerlei affaires. Zij werd er erg op afgerekend en kreeg een rechtszaak aan haar broek. En hij mocht het allemaal ongestraft doen. Het is de tragiek van die vrouw die eigenlijk haar hart volgt in haar leven, maar daar genadeloos op wordt afgerekend door de maatschappij."

Erotiek verklanken

De componist probeerde de erotiek in het verhaal te verklanken. "Eigenlijk is het een heel gek ensemble dat bestaat uit enkel bezette strijkers, saxofoons, klarinetten, piano, accordeon en slagwerk. En je kan allerlei geluidseffecten maken die heel erotisch en sensueel zijn. En als je dan ook nog eens dat hele suggestieve beeld erbij ziet, dan weet je genoeg. Suggestief blijft het trouwens altijd: we zullen geen bloot zien, maar iedereen zal het erbij denken."

Bezoekers hoeven volgens de dirigent geen heftige scenes zonder context te verwachten. "Ik denk dat het nog steeds wel zal choqueren op een bepaalde manier. Maar ondertussen is er een enorme speelsheid en een cabaretachtig gevoel. Mensen die nog nooit naar opera zijn geweest en zeker weten dat het niks voor ze is, juist hen zou ik willen aanraden te komen luisteren."

De première van Powder Her face door de Nationale Reisopera is op 20 januari in Enschede. Daarna volgen t/m 18 februari optredens in Leeuwarden, Maastricht, Utrecht, Zwolle en Amsterdam. Lees meer info

Luisteren

Om een indruk te krijgen van de bijzonder muziek kun je de dansen uit de opera beluisteren voor groot orkest. Die zijn opgenomen door het Nationaal Jeugd Orkest van Engeland onder Paul Daniel. En er is een videoregistratie op YouTube door het Frankfurt Radio Symphony Orchestra onder Nicholas Collon.

En als dat naar meer smaakt: er bestaat ook een complete opname van de opera onder leiding van de componist.