Componist Wolfgang Rihm (72) overleden aan de gevolgen van kanker

Volgens musicoloog en componist Leo Samama zal de muziek van Rihm nog lang onthouden worden. Hij tipt voornamelijk zijn Wöllfi-Liederbuch: "Het was voor mij één van de eerste keren dat ik een componist van zijn generatie hoorde die liederen schreef waarbij het duidelijk om de tekst gaat. Om de uitdrukking van de woorden. De manier waarop hij het op muziek heeft gezet is aangrijpend."

Samama weet niet alleen alles over de muziek van Rihm, maar hij heeft de componist ook goed gekend. "Hij werkt bijna net als een fotograaf. Die ziet iets, klikt en dat is al het kunstwerk. Dat is ook hoe Rihm werkte: hij had een ideetje, schreef meteen op wat er op dat moment uitkwam."

"Rihm en ik groeiden op in een tijd dat alle muziek formeel was: bewijsbaar en mathematisch", vertelt Samama. "Rihm was de eerste die daar afscheid van nam en zich weer ging richten op de emotie."

Expressiviteit

Samama noemt Wolfgang Rihm een 'neo-expressionist'. Oftewel, de opvolger van het expressionisme van begin twintigste eeuw. Denk daarbij aan schilderij De Schreeuw van Edvard Munch en de emotionele Gurre-Lieder van Arnold Schönberg.

Ook als mens was Rihm heel expressief. Samama: "Hij kon heel emotioneel reageren op wat hij hoorde. Maar iedereen kan bevestigen: Rihm was een aardige, lieve man die zich om iedereen bekommerde. Alles behalve een over het paard getilde componist, die je toen ook weleens tegenkwam."

De afgelopen tien jaar ging het steeds slechter met de componist. Na een operatie verloor hij het gevoel in zijn benen en zat in een rolstoel. Hij kreeg weinig noten meer op papier, terwijl hij voorheen bekend stond als veelschrijver.

Hans Haffmans sprak Wolfgang Rihm in 2010 tijdens het Duitse festival Donaueschingen Musiktage.