Beethoven Festival van Orkest van de Achttiende Eeuw

Waarom staat juist Beethoven centraal? Zakelijk leider Jeroen van Dijk probeert zich verstaanbaar te maken, maar het orkest is hard aan het repeteren. "De muziek van Beethoven is zo magistraal gecomponeerd," zegt hij als hij op een rustige plek staat. ‘Het festival is tijdens de coronatijd bedacht. Toen werden de concerten afgelast, maar we vonden het te leuk om voorbij te laten gaan.”

DNA van het orkest

Het repertoire zit zo’n beetje in het DNA van het orkest. Dirigent Frans Brüggen maakte twee geweldige opnamen van de complete cyclus symfonieën. Ook bij concerten stonden de werken regelmatig op het programma. Van Dijk geeft aan dat dit festival min of meer een nieuw begin is. “Sommige musici die nog onder Brüggen hadden gespeeld, bereikten de pensioengerechtigde leeftijd. Er kwam dus plek voor nieuwe musici. Er treedt nu een hele nieuwe generatie aan bij het orkest en met al hun enthousiasme is het ontzettend spannend hoe dat gaat klinken.”

Andere aanpak

Het orkest pakt het helemaal anders aan. Van alle symfonieën zijn nieuwe partituren aangeschaft. Dat betekent dat er niet meer gespeeld wordt met de oude aantekeningen van oprichter en dirigent Frans Brüggen. Van Dijk benadrukt dat het orkest geen afstand neemt van wat hij heeft betekend voor het orkest. "We hebben natuurlijk respect voor de eigen traditie. Maar iedere periode is er weer ruimte voor nieuwe inzichten. We proberen altijd met nieuwe ogen te kijken, altijd nieuwsgierig, alsof het de eerste keer is. Precies zoals Frans dat ook deed. Zijn Beethoven klonk ook nooit exact hetzelfde."

Experimenteren

In het programma valt op dat de eerste symfonie vanachter de lessenaar aangevoerd wordt door concertmeester Alexander Janiczek, terwijl de symfonieën drie en negen geleid worden door dirigent Jonathan Darlington. “We experimenteren met verschillende vormen,” zegt Van Dijk daarover. “Bij de late symfonieën is een dirigent noodzakelijk. Je moet heel veel in de hand houden. Bij de vroege symfonieën ligt dat anders en zijn er andere mogelijkheden.”

Geen onbekende

Dirigent Jonathan Darlington is voor het orkest geen onbekende. Hij dirigeerde bij het ensemble eerder onder meer Beethovens opera Fidelio. Van Dijk laat er geen twijfel over bestaan dat het orkest qua authenciteit een streepje voor heeft. “Bezoekers kunnen hun ogen dichtdoen en luisteren hoe Beethoven voor het eerst klonk,” zegt hij tenslotte.

Orkest van de Achttiende Eeuw o.l.v. Alexander Janiczek met Alena Baeva (viool) is op 23 mei te horen in het Avondconcert.