Digitale ontwikkeling op het operapodium

De Amerikaanse regisseur Jay Scheib tekende voor de regie van de Parsifalproductie die dit jaar te zien is tijdens de Bayreuther Festspiele. Zijn fascinatie voor computergames en augmented reality komt terug in de enscenering. Publiek kan een speciale bril opzetten waarmee ze een extra laag zien die de werkelijkheid verrijkt.

De bijzondere ervaring is alleen niet voor alle bezoekers te zien. Een woordvoerder van het festival laat weten dat er 330 speciale brillen beschikbaar zijn voor publiek. Dat betekent dat ruim 1900 bezoekers nog op de “ouderwetse” manier naar de voorstelling zullen kijken.

Toekomstmuziek

De combinatie van muziek met video en andere digitale verrijkingen is niet nieuw. De Nederlandse componist Michel van der Aa maakt ook graag gebruik van moderne middelen voor zijn interdisciplinaire werken. Zo maakte hij de opera Upload waarin een man een transformatie ondergaat van sterveling naar digitaal onsterfelijk wezen. In Podium vertelde Van der Aa over de mogelijkheden die moderne technieken te bieden hebben.

“Ik denk dat je nieuwe werken moet maken, speciaal voor dit soort technieken. De kracht van virtual reality is dat je iets kunt maken waarin publiek meer wordt dan publiek. Er is zelfs interactie mogelijk, dan wordt een individuele bezoeker zelf protagonist in een voorstelling.”

Volgens Van der Aa gaat de virtuele wereld niet ten koste van het goede oude liveconcert in een concertzaal. Met de ontwikkeling van virtual reality brillen die inmiddels een vlucht neemt in Silicon Valley breken er volgens hem juist interessante tijden aan.

"Virtual reality is geen vervanging van een concertervaring, maar iets nieuws erbij. We krijgen een nieuw segment, een nieuw soort podiumkunst speciaal gemaakt voor dit soort brillen. Voor mij zijn dit soort ontwikkelingen als de toevoeging van de tuba aan het orkest ooit, of de uitbreiding van het slagwerk. Ik kan er weer nieuwe kleuren mee toevoegen aan een compositie. Maar we moeten de collectieve ervaring van een liveconcert zeker niet kwijtraken, dat is het mooiste wat er is."