Muziek bij Internationale Moedertaaldag
- Klassiek
- Muziek bij Internationale Moedertaaldag
Op 21 februari was het Internationale Moedertaaldag en stonden we stil bij het belang van de taal. Juist door je moedertaal in ere te houden, zorg je ervoor dat de taalkundige en culturele traditie blijft bestaan. Een mooie gedachte, want elke taal klinkt anders. Bij Podium vroegen we ons af welke componisten zich bij het componeren door hun moedertaal lieten leiden.
Hoe verschillend talen kunnen klinken
De Italiaan Luciano Berio schreef in 1964 zijn Folk Songs voor zangstem en zeven instrumenten. Hij combineerde in die cyclus volksliederen van over de hele wereld. Allemaal in de taal waaruit het lied afkomstig is. Als je wilt weten hoe verschillend talen kunnen klinken, dan hoor je het hier. Een mooi voorbeeld is het laatste liefdeslied uit Azebaijan: Yombambó, Yombambé! Het tekst gaat over de liefde voor een dansende dronken man. Eigenlijk zegt de muziek alles en maakt het niet uit dat je de taal niet begrijpt.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Melodie van de gesproken taal
Hoe klinkt een zin als je hem helemaal uitspreekt? Leoš Janáček stelde zich telkens weer die vraag bij het componeren van zijn opera's. In Jenůfa wilde hij de Moravische spreektaal zo natuurlijk mogelijk op muziek zetten. In een brief aan zijn dochter Olga legt hij uit hoe hij hierbij te werk ging. "Stiekem luisterde ik naar de gesprekken van passanten en keek naar hun gelaatsuitdrukking; mijn ogen volgden elke uiting van emotie (..) Ik verdiepte mij uitvoerig in de melodie van de gesproken taal".
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Zweeds in Finland
In Finland zijn zowel het Fins als Zweeds officiële talen. Voor Jean Sibelius geldt dat hij in het Zweeds werd opgevoed. De meerderheid van zijn liederen zijn daarom in het Zweeds. In het lied Tanken (letterlijk gedachte) zingen mezzo-sopranen Anne Sofie von Otter en Monica Groop over de vogels die door de lucht zweven en hoe je dat als toeschouwer vleugels kan geven.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Nederlands met een Frans tintje
De laatromantische componist Alphons Diepenbrock componeerde enkele liederen in het Nederlands. In het lied Avondzang (op een gedicht van Jacques Perk) probeert de Franse zanger Christoph Prégardien zo goed mogelijk de juiste uitspraak te zingen.
Het zuidewindje suist door zwarte twijgen,
En kust het slapend dons der zangers teeder, -
De zilvren boomen wiegen heen en weder,
En doen hun schaduw met hen mede nijgen
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Twee visies op een kus
De familie van de Franse componist Joseph Canteloube kwam uit de Auvergne-streek. Hij arrangeerde tussen 1923 en 1930 liederen voor sopraanstem en orkest of piano uit die streek. De componist verbleef er vaak en schreef melodieën op die hij om zich heen hoorde.
Het lied La fiolaire vertelt het verhaal van een herderin die zich herinnert dat ze, toen ze nog heel jong was een herder om hulp vroeg. In ruil vroeg hij haar om een kus, die ze hem daarop in tweevoud gaf. De Engelse sopraan Carolyn Sampson wordt begeleid door het Finse Tapiola Sinfonietta en dirigent Pascal Rophé.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
En daarmee zijn we terug bij Luciano Berio. Want ook hij verklankte dit volksliedje uit de Auvergne. Beluister de verschillen.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
