Het culturele landschap van Steef de Jong

KUNSTWERK 1: schilderij Bunter Berg im Tal bei Oberstdorf van Alexej von Jawlensky

Ik heb dit schilderij onlangs gezien en alles komt samen daarin voor mij. Ik zag het in Wenen in het Albertina Museum.

Het is een expressionistische berg van Oberstdorf. En dat is mijn favoriete oord. Wij, mijn vriend en ik, gingen en gaan daar altijd naartoe, elke zomer, om de 2 jaar. Het is best wel toeristisch in de winter. Maar in de zomer is het minder druk en het is er prachtig. Dan hebben we altijd een appartement met balkon, met een oneindig uitzicht, en we wandelen, het is een heerlijk klimaat, er hangt een fijne Alpensfeer en we voelen ons dan helemaal alleen op de wereld. De dingen vloeien dan ook heel natuurlijk in elkaar over. Je staat op, koopt een broodje, ontbijt, wandelt, rond het middaguur drink je een biertje, je luncht, het is echt het perfecte plaatje.
Dat is dit schilderij voor mij ook. Alles vloeit in elkaar over."

Info: De expressionistische kunstenaar Alexej von Jawlensky werd geboren in Rusland. Hij vestigde zich in 1896 samen met Marianne von Werefkin in Duitsland, waar hij bevriend raakte met Wassily Kandinsky. Met anderen richtte hij in München de invloedrijke kunstenaarsgroep 'Der Blaue Reiter' op.

KUNSTWERK 2: het boek Metamorfosen van Ovidius

“Dit is het boek waar ik steeds op teruggrijp. Het is een soort verhalenbijbel, alle Griekse mythes beschreef Ovidius in dit boek. Het is magisch als het ware, alle figuren veranderen, transformeren, en dat geldt ook voor mijn werk. Als ik werk met karton bijvoorbeeld, dan maak ik meerdere figuren van kartonnen pakken.

Een operette is ook een soort Griekse mythe en een voortdurende metamorfose. Mijn prinses Galathea, die ik opvoerde in mijn operette Operetta Land, komt eigenlijk ook rechtstreeks uit dat boek. Daarom beschouw ik het als mijn bijbel, ik haal er inspiratie uit. Ook het gegeven van de metamorfose vind ik interessant, dat je kan blijven veranderen. Het boek heb ik al een tijdje liggen, het heeft zelfs geen harde kaft meer. Het reist echt al enige tijd met me mee."

KUNSTWERK 3: Der Lustige Krieg van Johan Strauss II

“Er moet natuurlijk iets van Strauss in. Zijn driekwartsmuziek is heel fijne muziek. Elke keer als ik naar zijn walsen luister, raak ik in vervoering. Ze zijn van hem de mooiste, door de eenvoud, de helderheid, de variatie. Hij is zoveel beter dan zijn vader en broers die veel serieuzer waren. Het is ook heel grappig dat iemand die zulke mooie muziek maakte, zelf maar wat deed of leek te doen. Hij was zo ongeïnteresseerd, een beetje misnoegd ook, omdat hij niet werd geaccepteerd met zijn werk. En dat zie je nu ook terug in kunst.

Als je je bezighoudt met de lichte kant van het bestaan en van de kunstvormen, kijken mensen op je neer. Alsof dat minderwaardig is. Terwijl de lichtheid ook lagen kent, en drama en mystiek. Humor is om te lachen, het is een uitspatting van die lichtheid. En vreugde is dat ook, daar zit ook heel veel schoonheid in en mooie dingen."

KUNSTWERK 4: Bauhaus

“Dit is voor mij puur, de kern, de vorm heeft een functie, er is een eenheid. Geen opsmuk. Het is geweldig en inspirerend. Als het werkt, kan je er iets van maken, zo kijk ik ertegenaan. Ik vind het een fascinerende tijd sowieso, ik ben ook geraakt door de Amsterdams-Haagse School. Het Bauhaus is voor mij ook Rietveld, Mondriaan. En het grappige is: ik maak dus voorstellingen die compleet het tegenovergestelde zijn. Ik maak shows met van alles en wel opsmuk. Exact wat het Bauhaus niet is, want dat is terug naar de kern en zonder al dat gedoe eromheen."