Panorama Zondag
KRO-NCRV

Het culturele landschap van Philip Scheltens

foto: Panorama Zondag
  1. Klassiekchevron right
  2. Het culturele landschap van Philip Scheltens

Philip Scheltens is hoogleraar neurologie en directeur Alzheimercentrum.
Een bijzonder gesprek over een schilder die Alzheimer kreeg en bleef schilderen waardoor je een creatief inkijkje krijgt in een hoofd dat steeds leger lijkt te worden.

Maar ook over klassieke muziek. Want niets maakt hem zo blij als een perfect uitgevoerde opera van Handel. En het persoonlijk voorwerp past helemaal bij zijn ambities. 'Want als we een man op de maan kunnen zetten, dan moet het toch ook lukken om een medicijn tegen Alzheimer te ontwikkelen?'

Benieuwd naar de werken waar hij het over heeft tijdens de uitzending? Hieronder vind je een overzicht.

Kunstwerk 1: Bach, Matthäus-Passion
'Aus Liebe' vertolkt door Arleen Auger, wat Philip betreft is dit één van de allermooiste sopranen ooit.

'Klassieke muziek is voor mij de muziek die ik het liefste hoor op elk moment van de dag.
Enerzijds gevoel van gelukzaligheid en genieten. Ik word er ook vrolijk van. Zelfs als het muziek is die in mineur is geschreven. In slechte tijden draai ik Schubert en daar word ik toch vrolijk van'.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Kunstwerk 2: William Utermohlen (schilder)

De Amerikaanse schilder William Utermohlen (1933-2007) woonde in Londen toen hij in 1994 merkte dat zijn geheugen en motoriek minder werden. Hij lijdt aan alzheimer, waar hij ook aan overlijdt. De ontdekking van de ziekte is voor de kunstenaar reden om veel zelfportretten te gaan maken, om zo zichzelf en de ziekte beter te leren begrijpen. De werken worden minder gedetailleerd, donkerder, uiteindelijk waziger en zelfs abstracter. In nog geen vier jaar tijd is de tekenstijl totaal veranderd.

'Omdat ik mijn hele werkzame leven in alzheimer onderzoek zit, ben ik een jaar of tien geleden in contact gekomen met de erven van deze schilder. Ik ben altijd erg bezig geweest met awareness creëren. Daar kan ik heel goed zijn schilderijen bij gebruiken. Ik gebruik dit met lezingen bijvoorbeeld omdat je in die schilderijen ziet wat er met die hersenen gebeurt'.


foto: William Utermohlen

Kunstwerk 3: Amadeus

' Ik vind dit zo’n magistrale film. Ik weet nog in welke bioscoop ik zat toen ik hem heel lang geleden voor het eerst zag, in Rialto Amsterdam. Er is toen een extra zaadje richting muziek geplant.'

Amadeus is een Amerikaanse muzikale dramafilm uit 1984 van regisseur Miloš Forman met in de hoofdrollen Tom Hulce en F. Murray Abraham. De film gaat over het leven van componist Wolfgang Amadeus Mozart.
Het scenario is gebaseerd op het toneelstuk Amadeus van Peter Shaffer uit 1979. Dit stuk is losjes gebaseerd op de laatste jaren van Mozarts leven.

Amadeus was een groot succes in de bioscopen en werd genomineerd voor elf Oscars waarvan hij er acht won, waaronder die voor Beste Regie, Beste Film, beste acteur (F. Murray Abraham) en beste scenario (Peter Shaffer).


Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Kunstwerk 4: een opera van Handel

'Deze muziek is echt iets van de latere jaren. Als ik lange autoritten heb en alleen ben zet ik hem heel hard en zing ik mee. Heel anders dan Bach.Deze muziek en het doet me echt wat. Ik word gegrepen door de harmonie en de diepgang en bepaalde triestheid. Elk moment van de dag kan ik hiernaar luisteren. Je kunt me er echt midden in de nacht voor wakker maken'.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Ster advertentie
Ster advertentie