Panorama Zondag

Het culturele landschap van Geert Pruiksma

Klassiek
Het culturele landschap van Geert Pruiksma

Geert Pruiksma is kunsthistoricus, museumdirecteur en expert openbare kunst van het programma BinnensteBuiten. Zijn roots liggen in Friesland, waar zijn vader leraar was, maar hij koos een ander pad en studeerde kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn vleugels sloeg hij uit in het Groninger Museum en hij was zelfs even grafisch ontwerper. Na een avontuur als directeur van museum De Buitenplaats, verbond hij zich in 2015 aan Museum Nienoord - eerder bekend als het Nationaal Rijtuigmuseum. Zijn culturele landschap voert ons langs dierbare kunst van thuis, tot een bijzonder object uit Ethiopië en een zelfportret dat je raakt.

Panorama Zondag: het culturele landschap van Geert Pruiksma

KUNSTWERK 1: Een dienblad beschilderd door Pruiksma's oma

De oma van zijn moeders kant leefde op het Friese platteland. Op een dag viel ze en brak ze haar nek. Toen is ze lopend naar het ziekenhuis gegaan, waar de dokters constateerden dat er veel schade was. Haar rechterkant was verlamd geraakt, waarna ze alles opnieuw moest leren met links, inclusief het schilderen. Dit dienblad beschilderde ze in die revalidatieperiode.

Het tekent haar doorzettingsvermogen.

foto: Geert Pruiksma

KUNSTWERK 2: Ballet Petroesjka/Petrushka van Igor Stravinsky

Petroesjka is een ballet gemaakt door Igor Stravinsky en Alexandre Benois. Het ballet gaat over een Russische pop die van stro is gemaakt en gevuld is met zaagsel. De pop komt op een gegeven moment tot leven en blijkt dan emoties te hebben. Het is een werk waarin muziek, ballet en geschiedenis samenkomen.

Toen Pruiksma in De Buitenplaats werkte, werd het museum gevraagd om een expositie te organiseren met het werk van Theodore Stravinsky. Toen bleek dat hij de zoon was van Igor, raakte Pruiksma geïnteresseerd in zijn werk. In Genève bladerde hij door zijn tekeningen, waar hij schetsen tegenkwam voor het bovengenoemde ballet. Uiteindelijk zijn die schetsen in een tentoonstelling beland waarbij ook de muziek werd afgespeeld.

In die schetsen van Theodore voelde je ook wel de Russische ziel van dat ballet. En daardoor heb ik dat stuk nog beter leren kennen.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

KUNSTWERK 3: Portret van Matthijs Röling

Matthijs Röling is een veelzijdige kunstenaar. Hij geldt als boegbeeld van de hedendaagse figuratieve Nederlandse schilderkunst. Hij geeft les op kunstacademie Minerva in Groningen.

Het portret hangt bij Pruiksma in de woonkamer. Hij kocht het van een vrouw die wist dat hij fan is van de schilder. Ze kwam het tijdens het opruimen tegen op zolder en wilde het weggooien. Gelukkig dacht ze nog op tijd aan Pruiksma die het schilderij graag van haar kocht. Hij ziet in het schilderij de grandeur van de kunstgeschiedenis, waarin je alles ziet wat de kunstgeschiedenis hem heeft geleerd.

Nu hangt het in mijn woonkamer. En het is fijn dat het een persoon is die ik graag mag, toch vervelend als je tegen iemand aan moet kijken die je niet leuk vindt.

foto: Geert Pruiksma

KUNSTWERK 4: een halsband voor een gehuwde vrouw, van de Ethiopische Hamer stam

Pruiksma reisde veel om nieuwe culturen te leren kennen. Een van die culturen leerde hij kennen bij de Hamer stam uit de Omo-vallei, grenzend aan Kenia. Vrouwen dragen daar een halsband om te laten zien dat zij de eerste van meerdere vrouwen is van één man.

In die vallei in Ethiopië zitten nog zo’n 10 tot 20 natuurvolken. En ik wilde optrekken met hen, ik wilde dat beleven en dus ook leven zonder stroom, elektriciteit en een jaar of 1000 terug in de tijd.