Het culturele landschap van Alida Dors

Kunstwerk 1: Are Prisons Obselete? van Angela Davis

In dit boek pleit Angela Davis voor de nieuwste afschaffingsbeweging in het Amerikaanse leven: de afschaffing van de gevangenis. Zoals ze terecht opmerkt, staat het Amerikaanse leven bol van afschaffingsbewegingen, en toen ze in deze strijd verwikkeld waren, leken hun kansen op succes bijna ondenkbaar. Voor generaties Amerikanen was de afschaffing van de slavernij een pure illusie. Evenzo leek het diepgewortelde systeem van rassenscheiding voor altijd te duren, en generaties leefden te midden van de praktijk, en slechts weinigen voorspelden de overgang van gewoonte. Het meedogenloze, uitbuitende (durf je te zeggen lucratieve?) systeem voor het huren van veroordeelden dat de formele slavernij opvolgde, oogstte miljoenen in zuidelijke rechtsgebieden (en onnoemelijke ellende voor tienduizenden mannen en vrouwen). Weinigen voorspelden zijn overlijden vanuit het Amerikaanse straflandschap. Davis beargumenteert vakkundig hoe sociale bewegingen deze sociale, politieke en culturele instellingen hebben getransformeerd en dergelijke praktijken onhoudbaar hebben gemaakt.

In Are Prisons Obsolete? probeert Davis te illustreren dat de tijd voor de gevangenis ten einde loopt. Ze pleit ronduit voor de transformatie van de samenleving als geheel.

KUNSTWERK 2: Menahan Street Band - The Crossing

Menahan Street Band is een instrumentale band uit Brooklyn, New York, opgericht in 2007, die funk- en soulmuziek speelt. Omdat het niet écht klassiek is, ze vroeg zich wel af of ze dit mocht aandragen. Er zitten veel blazers in, het brengt haar terug naar haar roots, naar iets strijdbaars. Het heeft hiphop vibes.

KUNSTWERK 3: het boek African American Poetry, 250 Years of Struggle & Song

Pas nu, in de 21e eeuw, kunnen we de reikwijdte van Afro-Amerikaanse poëzie volledig begrijpen: een prachtig koor van stemmen, sommige bekend, andere onlangs gered van verwaarlozing. In deze bloemlezing die vakkundig is geselecteerd door dichter en geleerde Kevin Young, wordt dit kostbare levende erfgoed onthuld in al zijn kracht, schoonheid en veelheid. Dors waardeert de slotsecties van de bloemlezing waarom hedendaagse Afro-Amerikaanse poëzie, ruimschoots erkend in recente National Book Awards en Poet Laureates. De maatstaf van de traditie in een enkel onmisbaar boek, Afro-Amerikaanse poëzie.

KUNSTWERK 4: boek 'Jaguarman' van Raoul de Jong

Op zijn 28ste ontmoet Raoul de Jong zijn Surinaamse vader voor het eerst. Ze praten hetzelfde, bewegen hetzelfde en geloven allebei in wonderen. Dan vertelt Raouls vader hem een verhaal dat blijft hangen: een van hun voorouders, een medicijnman, kon zichzelf transformeren in een jaguar. Gegrepen door dit mysterie besluit Raoul op onderzoek te gaan in Suriname.

De geschiedenis van deze voormalig Nederlandse kolonie is er een van duisternis en slavernij, maar wie goed zoekt vindt ook veel hoop en levenskracht. Raoul zelf is het levende bewijs: zijn voorouders hebben op de een of andere manier overleefd. Tijdens zijn zoektocht, waarin hij kennismaakt met Surinaamse schrijvers, denkers en verzetshelden, ontdekt hij dat de kracht van de jaguar onmisbaar is geweest voor het land, en beseft hij hoeveel ieder mens daarvan kan leren.

Dors: "Ik heb altijd gedacht, als kind: hoezo gaan we van Suriname naar Nederland?! Ik ben weliswaar geboren in Nederland, maar ik ben altijd wel jaloers geweest op de neefjes en nichtjes in de grote zandbak daar. Mijn bewustwording over ongelijkheid, is geankerd door mijn vader, dat zat in dat voorlezen over Boni. En nog altijd neem ik het voortouw als het gaat om zelfverantwoordelijkheid om een poging te doen om dromen te verwezenlijken. Ik geloof nog niet dat je ze kan creëren, maar je kan het wel een richting geven. Je moet werken om ergens te komen en te weten wat je wilt.”