Componisten en hun bijzondere liefde voor dieren

De spreeuw van Mozart

Op 28-jarige leeftijd kocht Wolfgang Amadeus Mozart in een dierenwinkel een spreeuw. Er ontstond een speciale én muzikale band tussen de componist en het vogeltje. Mozart leerde de spreeuw bijvoorbeeld een thema fluiten uit zijn Zeventiende pianoconcert. Mozart noteerde de muziekregel die de spreeuw zong in zijn aantekeningenboekje. Hoewel de vogel sommige noten onterecht een halve toon verhoogde, schreef Mozart "Das war schön" eronder.

De spreeuw overleed na drie jaar en een bedroefde Mozart organiseerde een bijzonder afscheid voor zijn geliefde huisdier. Hij vroeg zijn vrienden zwart te dragen en terwijl zij de vogel begroeven droeg de componist een gedicht voor dat hij speciaal voor dit moment had geschreven.

De katten van Ravel & Debussy

Impressionisten Maurice Ravel en Claude Debussy waren allebei gek op katten. Ravel groeide aan het einde van de negentiende eeuw op in een grote villa in Parijs, waar hij samen met zijn moeder en een hele groep huisdieren woonde. Julius Jacobson schrijft in zijn boek The Classical Music Experience (2008): "Blijkbaar schoot hij aardig door met zijn liefde voor katten - ze mochten over zijn werkblad lopen, hij sprak met ze in een kattentaal, speelde onophoudelijk met ze en schreef brieven aan zijn vrienden vol details over hun levens." Deze buitengewone kattenliefhebber was voornamelijk gek op Siamese katten, zoals op Mouni (te zien op de foto hieronder).

Collega en tijdgenoot Claude Debussy maakte moeilijk contact met mensen, maar hij hield wel veel van dieren. "Hij bekommerde zich niet veel om mensen en gaf de voorkeur aan katten", schreef Debussy’s biograaf Victor Seroff in zijn boek. Volgens Seroff was het lievelingsras van de componist de Turkse Angora. Net als Ravel liet Debussy zijn katten vrij: ze liepen over de partituren heen terwijl hij aan het werk was en ze speelden met zijn potloden.

De honden van Richard Wagner

Ook Richard Wagner schijnt geen makkelijk mens te zijn geweest. Misschien is het ook geen verrassing dat zijn relatie met dieren, en specifiek honden, wél gemakkelijker was. Tijdens een moeilijke periode in zijn leven huurde Wagner een verdieping in het huis van baron Anton Rachovin von Rosenstern in Penzing, een voorstad van Wenen. In het huis liep een hond met de naam 'Pohl' rond, waar de baron niet naar om keek. Wagner kreeg een speciale band met Pohl.

Terwijl Wagner gebukt ging onder financiële problemen, hielp Pohl de geestelijke gemoedstoestand van de componist te verbeteren. Andersom raakte Pohl ook erg gesteld op Wagner; als zijn meester op reis was voor werk at de hond nauwelijks.

Na een vriendschap van een paar jaar overleed Pohl. Wagner organiseerde een waardig afscheid: de hond kreeg een doodskist waar hij onder een warme deken in werd gelegd, samen met zijn halsband.

Later in zijn leven sloot Wagner nog een mooie vriendschap met Russumuck, in de volksmond Russ. Deze viervoeter maakte een productieve periode in Wagners leven mee en wordt daarom gezien als 'dé Wagnerhond'. Na zijn overlijden op 9-jarige leeftijd werd Russ op 3 mei 1875 om precies 12:00 uur ceremonieel begraven in de tuin van Haus Wahnfried, waar Wagner zelf later ook begraven werd.

De kat(en) van Igor Stravinsky

In 1947 legde de bekende fotograaf Henri Cartier-Bresson componist Igor Stravinsky vast met zijn kat. Dat Stravinsky van katten hield is wel duidelijk: hij schreef een compositie voor contra-alt en drie klarinetten op Russische volksteksten genaamd Berceuses du chat ('Wiegeliederen van de kat'). Ook duikt er nog vaak een foto van Stravinsky in Venetië op, met een groepje katten.

Op internet zijn nog veel meer foto's van componisten en musici met hun knuffelige vrienden te vinden, geniet mee:

Bronnen:

www.muziekfederatie.be

www.avrotros.nl/klassiek

www.wagnergenootschap.nl