David Faber: 'Mensen die op de bank voetbal kijken houden meer van Haydn'

Iedere week reageert een panellid van Diskotabel op een aantal onmogelijke keuzes, die bieden immers een verhelderend kijkje in iemands wezen. Hoe luisteren de panelleden thuis naar muziek? Staat hun speellijst op shuffle of op repeat? En welke instrumentele bezetting heeft hun voorkeur? 16 oktober 2022 was de beurt aan cellist David Faber.

Lees hier alle interviews

Met of zonder dirigent?

Zonder. Bij een orkest is het onmogelijk dat iedereen invloed kan uitoefenen. Dat vind ik eigenlijk zonde, want muziek maak je samen. Iedereen heeft een idee over wat de muziek te zeggen heeft en het is waardevol als speler om een gevoel van erkenning te ervaren. Een dirigent kan in de weg staan. Als het kan, dan maar met minder mensen. Daarom maak ik ook arrangementen voor ons strijkkwartet, natuurlijk mét input van mijn kwartetleden.

Viool of altviool?

Tricky, ik denk… viool. Ik hou veel van altviool, maar ik zie het toch als een soort afgeleide-van. Met een viool is het voor de meeste mensen in één keer duidelijk: leuk, snel, virtuoos. Later bracht de cello een tegenwicht wat het beeld completer maakt. Toen pas werd bedacht dat de altviool er goed tussen past. Het is meer een ambigu verschijnsel. De altviool kan iets naar voren halen op unieke eigen wijze, maar de viool creëert de hele context van de muziek.

Bach of Haydn?

Bach heeft het minder nodig, dus ik zeg Haydn. Bach is zo populair binnen Nederland en überhaupt binnen en buiten klassieke muziek.

Ik heb ook een muzikale reden hoor: bij Haydn komt dat samen muziek maken naar voren. Alles van Haydn maakt duidelijk dat hij heel veel van muzikanten hield. Alle musici moeten het naar hun zin hebben. Bij Bach krijgen de solisten al het plezier, maar Haydn benadert het veel meer egalitair. Iedereen kan bijdragen aan de muziek.

De luisteraar krijgt daar zeker wat van mee. Als je Haydn hoort, ervaar je veel meer het teamwork, het samenspel tussen de uitvoerders, de componist en het publiek. Daar hoef je niet zelf voor te spelen. Er zijn ook veel mensen die van voetbal houden en nooit van bank komen. Die mensen houden meer van Haydn. En je hebt mensen die de individuele olympische sporten volgen, die luisteren waarschijnlijk Bach. Bij Haydn moet je het spel leuk vinden.

Humor of emotie?

Bij onze concerten valt altijd iets te lachen. Ik heb drie hele leuke collega’s. Ik denk ook dat we een bijzondere mix van persoonlijkheden zijn waar het publiek oneindig veel verhalen in kan lezen: onderlinge grapjes, één-tweetjes, individuele binnenpretjes of juist ruzie en onenigheid.

Emotie is heel moeilijk over te brengen. Ik geloof niet dat je als uitvoerder iets heel erg kan ervaren en het tegelijkertijd kan doorgeven. Iedere luisteraar heeft recht op zijn eigen emotie. Als een muzikant of componist dat te veel wil beïnvloeden, voelt dat als opleggen.

Humor is een eerlijke ervaring. Humor maak je veel meer samen, iedereen kan daar wat bij voelen. Het geeft ook de mogelijkheid om te kunnen huilen én te lachen. Tenslotte wordt zelfs bij begrafenissen ook wel eens gelachen.

Digitaal of cd?

Ik luister alleen maar digitaal. Als puber had ik al een externe harddrive met mp3’tjes. Bij de bibliotheek huurde ik de cd’s of ik kocht ze en kopieerde de bestanden. Ik heb wel een kast met cd’s staan thuis, maar voor mij gaat het om hoe het klinkt en totaal niet om de fysieke verschijningsvorm.

Over de streamingdiensten heb ik wel wat te zeggen, want ik ben fervent tegen het laatkapitalisme. Hoe zo’n Spotify lekker veel geld verdient met mooie dingen die anderen maken. Daar zijn alle muzikanten slachtoffer van. Maar ja, de klassieke muziek is met de diensten wel veel toegankelijker geworden en ons kwartet bereikt ook andere mensen zo. Net zoals met mijn hele leven komt het neer op een haat-liefdeverhouding.

Hard fietsen of ronddwalen?

Ah, moeilijk! Fietsen vind ik heel leuk, voor de uitzending van Diskotabel kom ik altijd van Amsterdam naar Hilversum op de fiets. Maar ik ben een voorstander van ronddwalen want de weg is belangrijker dan het doel. Dat kan heel hard gaan, maar sluit nooit de weg af voor andere opvattingen.

Als we met het strijkkwartet repeteren, begint het met heel veel ideeën verzamelen. Nooit blijft er eentje over als de beste, maar altijd een handjevol en die gaan we uitwerken. Zonder het ronddwalen ben je nergens, want dan ga je je favoriete opname naspelen. Dan heb je voor jezelf geen goed begrip.

Dudok of Berlage?

Ha! Van Berlage ken ik meer gebouwen die mij persoonlijk aanspreken, die passen bij hun plek. Dudok was als architect uitgesproken modernistisch, met nieuwe materialen bijvoorbeeld. In zijn stijl zie je dat hij het echt belangrijk vond om niet precies hetzelfde te doen als vroeger en dat is voor ons ook een belangrijk motto. We spelen geen Mozart, Haydn en Beethoven omdat het in een museum staat. Het heeft betekenis voor ons nu, alsof het nieuw geschreven is. Dudok hield zich bezig met dezelfde soort ideeën over gebouwen als mensen honderd jaar geleden hadden, maar het resultaat is iets wat betekenis heeft in zijn eigen tijd. Hoe Dudok zijn architectuur bedreef, zo willen wij de muziek benaderen.

Als het gaat om het Berlage Saxofoon Kwartet… Dat zijn goede vrienden, dus ik ben blij dat ik daar niet tussen hoef te kiezen.

Alleen maar klassiek of nooit meer klassiek?

Met heel veel pijn in mijn hart: nooit meer klassiek. Als je echt alleen maar met klassiek bezig bent, komt het toch neer op een soort monster van Frankenstein tot leven wekken. Alsof je met dode zombies te maken hebt. Je moet feeling houden bij wat mensen nú zeggen en welke klanken ze maken. Als je helemaal geen nieuwe muziek doet, ben je in feite puur een archeoloog en dat is zonde. En als we klassiek weggooien, weet ik zeker dat we vanzelf weer klassieke muziek uitvinden.

Als ik hypermodernistische muziek uitvoer, zet dat me altijd aan het denken op een hoger niveau. Wat ben ik eigenlijk aan het doen? Op een houten kist aan het strijken en dat vinden mensen kennelijk leuk? Ik ontdek allerlei klanken die je niet leert op een conservatorium, maar die wel rechtstreeks bij mensen binnenkomen.

Als we klassieke muziek benaderen puur als een schoonheidsideaal, missen we dat Brahms ook iets wezenlijks te zeggen had. Het gaat niet om alleen maar mooie klanken achter elkaar, maar zijn verhaal in die tijd. Op die manier zoeken we iets anders in zijn muziek.

Vooruit, één open vraag om mee af te sluiten: wat is je favoriete opname van dit moment?

Brainteaser, van het Am.OK (Amsterdams Modern Orkest). Niet heel recent, maar Tijn Wybenga heeft op dit album een heel leuke aansprekende manier gevonden om alle muziekstijlen in één album te stoppen. Het Amsterdams Modern Orkest is eigenlijk een soort smalle bigband, maar wel met een strijkerssectie. Het is groovy, aanstekelijk, maar ook met hele mooie en ingewikkelde harmonieën. De lange spanningsbogen verrasten mij ook, met stukken van 10 minuten of langer. Absoluut luisteren!