Janine Baller: ‘Stukken met bijnamen zijn echte highlights’

CD of digitaal?

Sinds ik een nieuwe auto heb, kan ik geen cd’s meer draaien onderweg. Daar ben ik dus helemaal overgestapt op het streamen. Thuis heb ik nog wel cd’s, een aantal mooie opnames die ik op de streamingdiensten niet kan vinden. Overigens zitten de meeste cd’s tegenwoordig in dozen, want de woonkamer is ook een plek voor de rest van het gezin. Daarnaast heb ik als altviolist in het Rotterdams Philharmonisch Orkest al heel erg veel muziek om mij heen, even geen muziek vind ik ook wel fijn. Ik luister onderweg daarom vaak naar podcasts, zoals die van Diskotabel.

Nieuwe of oude opnames?

Het liefst luister ik naar opnames die ik zelf als gouden oude bestempel. Bij zulke vertrouwde opnames weet ik wat er komt. Soms herken ik zelfs de oude opnames die in Diskotabel gebruikt worden in ‘De vergelijking’.

Bombastisch of intiem?

Ik merk dat intieme muziek op twee boxjes beter tot zijn recht komt dan een heel orkest dat uitpakt. Een vioolsonate van Beethoven kan op de boxjes in je auto klinken alsof je bij de musici zit, maar dat gevoel heb ik niet bij een opname waarop een heel orkest zit te spelen. Ik ben er natuurlijk ook aan gewend dat ik zelf midden in een orkest zit, dus ik weet hoe dat is. Een opname kan dat niet evenaren.

Bekend of onbekend?

Mij valt op dat stukken met bijnamen eigenlijk altijd echt goed zijn. Mensen hadden sterke associaties bij die stukken, dáárom kregen ze een bijnaam. Neem Der Tod und das Mädchen van Schubert bijvoorbeeld, of de Klassieke symfonie van Prokofjev, allebei steengoede werken. En aan de andere kant de Eerste symfonie van Beethoven, best een prima werk hoor, maar toch niet van hetzelfde kaliber. Stukken met een bijnaam zijn eigenlijk altijd echte highlights.

Kamermuziek of orkest?

Ik heb vroeger veel kamermuziek gespeeld, maar ik heb er nu niet genoeg tijd voor. Spelen doe ik nu dus in het orkest. Als luisteraar geniet ik het meest van kamermuziek. Alle vioolsonates van Beethoven achter elkaar luisteren, daar word ik nou echt gelukkig van.

Emotie voelen of emotie overbrengen?

Als ik de emotie voel, pas dan kan ik die overdragen. Alleen, wat kan ik in mijn eentje beginnen? Ik ben één van de tien altviolisten in het orkest. Gelukkig komt mijn gevoel meestal overeen met dat van mijn collega’s, dus als er iets bijzonders gebeurt, voelt iedereen dat. Natuurlijk komt het ook wel eens voor dat ik er zelf niet lekker in zat en achteraf collega’s hoor praten die juist heerlijk hebben zitten spelen. Maar ach, dan ga ik niet hun feestje verpesten.

Vooruit, één open vraag om mee af te sluiten: wat is je favoriete opname van dit moment?

Ik hou enorm van de vioolsonates van Beethoven, zelfs als altviolist. Ik heb een box waarop Itzhak Perlman en Vladimir Ashkenazy die muziek spelen. Dat is voor mij dé box. Je hoort de snuifgeluiden van de musici, je zit er echt naast. Als je die cd-box ergens voor een aardig prijsje ziet liggen, dan raad ik die zeker aan.