Cathelijn van Goor

Vandaag voelde de warmte als een zware deken in de kleine Torenkamer. Een ommetje door de stad om aanvullende materialen te kopen bracht wat verkoeling.

Om weer in een flow te komen, ben ik verder gaan tekenen aan een opzet die ik gisteren al had gemaakt. Het duurde lang voordat het werk een beetje de sfeer kreeg die ik voor ogen had. Het lukte me niet te stoppen voordat ik het werk zo goed als klaar had, omdat ik steeds weer iets nieuws zag wat ik anders wilde hebben. Ik vond het beeld lang saai blijven, omdat de boom gecentreerd geplaatst was. Uiteindelijk lukte het me het werk de spanning te geven waarop ik hoopte, door de schaduw, die licht was in plaats van donker, sterker naar voren te laten komen.

Toen was het tijd om te gaan spelen met water, zoals dat hoort met mooi weer. In mijn eigen studio ben ik ruim een jaar geleden begonnen aan twee grote tekeningen, ongeveer 1,5 bij 2 meter, waarin ik aquarelverf combineerde met kleurpotlood. Na een aantal maanden puzzelen heb ik de werken opgerold en aan de kant gelegd, omdat het me niet lukte de twee technieken naar wens te combineren. Soms is het handig om eerst in het klein onderzoek te doen, alvorens direct op wallpaper-formaat te beginnen. Een goede uitdaging dus voor in de Torenkamer. De eerste laag verf ligt nu te drogen, zodat ik morgen ten strijde kan trekken met mijn kleurpotloden.

Gisteren zette ik een eerste laag op in aquarelverf, terwijl ik op de radio luisterde naar het interview dat zich twee verdiepingen onder mij voltrok. Mijn penseel kleurde het papier, terwijl er werd verteld over Chaqall die experimenteerde met verschillende technieken en zichzelf daarbij toestond te falen. Dat is een mooi motto voor vandaag, en in het algemeen uiteraard binnen het maakproces, want zonder riskeren dat iets mislukt ook geen kans op nieuwe ontdekkingen.

Gestaag werkte ik verder aan twee van de vier opzetten. In de beelden van Google Maps die ik hiervoor koos, werden schaduwen op het water vertaald naar platte vlakken, met daarin een extreem donker, ingekaderd lijnenspel. Ik heb geprobeerd dit contrast neer te zetten door met zwart kleurpotlood naast de subtielere grijzen van het grafiet te werken. Allereerst vond ik het kleurpotlood erg stijf overkomen. Het materiaal is veel ruwer dan grafiet, wat het moeilijker maakt snelle, vloeiende lijnen te tekenen. Door er grafiet naast te gebruiken, lukte het me redelijk de speelsheid terug te krijgen in het werk. Door de stugheid van het materiaal ging het proces trager dan de andere dagen. Ik zal me daar voor vandaag bij neer moeten leggen. Morgen is er weer een dag.

Taart in de Torenkamer, want ik ben jarig. Daarom ook een kortere werkdag.

Eerst heb ik even verder geworsteld met een aquarel. De grootste uitdaging was in dit geval de geometrische vormen er duidelijk inkrijgen, zonder de grillige lijnvoering en openheid in de bomen te verliezen. Ik kwam er niet helemaal uit en ben nog in dubio of het een gevalletje van 'kill your darlings' gaat worden, of dat het me zal lukken het één te bewerkstelligen zonder het ander er voor op te hoeven offeren. Ik heb besloten het oordeel nog even uit te stellen.

Vervolgens heb ik uitgeprobeerd wat er gebeurt als ik zwart papier nam en de schaduwen daarop uitspaarde in plaats van de schaduwen zwart te tekenen. Ik wilde zien of ik de rechthoekige, platte vormen van de schaduwvlakken kon versterken door het effen zwart van het papier. Dit bleek te werken: de schaduwen werden echt platte vlakken zo, maar de rest van de tekening kreeg het uiterlijk van een borduurwerk. Dit gestileerde effect vind ik te weinig een natuurlijke tegenhanger van de geometrische vormen, dus morgen ga ik kijken of ik deze delen van de tekening zachter en meer organisch kan krijgen. Maar eerst op naar een terras om een voltooid rondje om de zon te vieren.

Je ontkomt nooit helemaal aan jezelf en dat ondervond ik ook deze dagen in de Torenkamer. De behoefte om een af en goed beeld te maken, zit blijkbaar diepgeworteld. Na een supersnelle start de eerste dag, waarbij ik tekeningen maakte met een timer erbij, verzandde ik al snel in het afmaken van deze beelden. Ook bij het experimenteren met ander materiaal gleed mijn tijd weg in het afmaken van de tekeningen. Op zich niets mis mee, want ik heb in vijf dagen tijd toch een mooi reeksje werken gemaakt, geschikt voor een nieuwe expositie. Het was echter niet helemaal mijn insteek voor het werken in de Torenkamer.

Kortom, het roer moest vandaag om, terug naar het schetsen en spelen. Maar wel pas nadat ik eerst nog even verder stoeide met de tekening op zwart papier ;-)

Na het maken van een serie snelle schetsen was het tijd om Najiba Brakkee te verwelkomen. Zij heeft mij de rest van de avond gevolgd om een beeldverslag te maken van mijn verblijf in de Torenkamer, voor het artlog Trendbeheer. Erg fijn en ik ben benieuwd naar het resultaat, dat na dit weekend online zal verschijnen. Ik zag al een vervreemdende foto van mij en Andrea van Pol in de studio; dat belooft wat.

Tijdens haar bezoek maakte ik nog even een paar foto’s van mijn werk. Ineens zag ik hoe aan de linkerkant van de ruimte het Vondelpark te zien was door het raam en rechts aan de muur mijn tekeningen ineens ook leken te fungeren als vensters naar een park buiten. Een geslaagde ontdekking, te vergelijken met de vensters in de computer die naar een andere wereld leiden.

Aansluitend bracht ik mijn werken naar de studio beneden voor de live uitzending. Er heerste een ontspannen sfeer. Daniel Cohen sprak zeer beeldend en uitnodigend over zijn voorstelling Poz Paradise, die aankomende week in première gaat, omlijst door een prachtige selectie muziek. Ik mocht mezelf gelukkig prijzen toen hij op vergelijkbare, diepgaande wijze een werk van me beschreef. Een vermoeide Julien Libeer speelde Bach alsof hij net uit een frisse zomerse bui was gestapt. Het spiegelende grafiet in mijn tekeningen ging een spannende, schilderachtige interactie aan met het licht van de studiolampen. Kortom, een waardevolle avond om een fijne en productieve mini-residency mee af te sluiten.

Als finishing touch ontdekte ik thuis, als cadeautje van het park, een blaadje in mijn haar.