Merel Jansen
- Klassiek
- Merel Jansen
Even voorstellen
Merel Jansen (1990) heeft 'ArtEZ/AKI - Fine Art Painting' gestudeerd en de 'LUCA School of Arts - Textile Design' in Gent (BE). Ze exposeerde in binnen en buitenland. Dit jaar is ze door Royal Talens gekozen tot Rembrandt Ambassadeur en gaat ze exposeren in het Rijksmuseum Amsterdam in 2020.
Atelierplan
In het Opium Atelier wil ik elke dag iemand twee keer portretteren. Deze persoon zoek ik ter plekke, op het mediapark. Van ieder model wil ik een schilderij maken in de ochtend en aan het eind van de dag zal ik hem of haar nog een keer portretteren ná de dag. Dit omdat hier de verscheidenheid in kleur, vorm, gelaat en gemoed, aan het licht komen. Kortom: daar waar beeldende kunst voor mij over gaat.
Deze tien schilderijen geven uiteindelijk hopelijk een beeld van deze mensen in ochtend- en avondlicht, en mijn tijd aldaar. Voor ieder mens, de twee schilderijen, geef ik mezelf één dag. Binnen deze tijd kunnen de werken slagen, of niet. Ik vind het een interessant gegeven om met dit tijdsvacuüm te spelen. Want als een kunstwerk niet mag mislukken, waarom zou je er dan überhaupt aan beginnen?
Dag 1 - Maandag 29 april
We gaan in de zon staan. Agnes draagt een grote dunne bril die een bijna beestachtige schaduw op haar gezicht maakt. Ze heeft een exact geföhnde blonde coupe, een knokige neus en haar lippen zijn een paar uur geleden rood gestift. Miranda heeft witblond haar snel opgestoken in een vlotte staart, volle lippen, een heel sterk profiel en een gebruinde huid. Ik maak een paar foto’s in de hoop dat ze na een paar minuten niet vast kunnen houden aan de houding die men vaak aanneemt als er een foto wordt gemaakt. Het liefst zo puur mogelijk, geen toneel. In 5 uur tijd heb ik het dubbelportret geschilderd.
Om 17.00 gaan Agnes en Miranda naar huis en mag ik nog een foto maken. De zon is even weg. Ze lopen rillend achter me aan om weer te poseren. De warmte van de zon is zowel te zien in kleur en in gelaat. In circa 3 uur tijd heb ik het namiddag dubbelportret geschilderd.
Dag 2 - Dinsdag 30 april
Vandaag is het dicht bewolkt. Er lijkt ook geen verandering in te komen. Gelukkig ga ik Charles als model gebruiken die de zon nog in zijn huid heeft van Mallorca. Hij komt direct vanaf de parkeerplaats naar mijn atelier. Het wordt een portret op het bankje bij de vijver, inclusief zijn armen en handen. Het is te koud om alleen een blouse te dragen, maar “alles voor de kunst” zei Charles. Door het perspectief vanaf onder lijken zijn gebruinde handen buiten proportie. Zijn handen lijken aangespannen en de knokkels zijn wit. Hij vraagt of ik zijn grijze haar wil weg schilderen na het zien van de foto. Tegen betaling, maar liever schilder ik het toch. Vanavond rond half 8 ga ik rond de schemering een tweede foto maken.
Dag 3 - Woensdag 1 mei
Meteen wanneer ik ‘s ochtends koffie ga halen kom ik mijn nieuwe ‘model’ van vandaag tegen. Alex is schoonmaker, komt uit Roemenië en heeft maar een paar uur geslapen. Zijn humeur verraad zijn korte nacht niet. Juichend stemt hij in met mijn vraag of ik vandaag twee portreten van hem mag maken. Hij roept tegen zijn collega’s dat hij nu bekend gaat worden. Ik maak een aantal foto’s in het heldere ochtend licht. Alex is niet tevreden. Hij laat wat foto’s van hemzelf zien op zijn telefoon die volgens hem beter zijn. De foto’s tonen hem in een bar, rood licht en een pet op. Als ik hem uitleg dat ik juist dit moment wil hebben, zegt hij dat er altijd betere momenten bestaan. Ik kan hem daarin geen ongelijk geven. Toch verkies ik het rauwe en pure nu.
In de middag spreken we weer af, als hij klaar is met werken. Om half 3 komt hij langs. Het eerste schilderij is dan bijna af. Alex wil het portret graag hebben, dat gaat niet, maar een foto ervan volstaat volgens hem gelukkig ook. Tijdens de tweede foto schijnt de zon. De vermoeide trekken in zijn gezicht hebben nu plaats gemaakt voor een scherpere blik.
Dag 4 - Donderdag 2 mei
De dag begint met zon. ‘s Ochtends ga ik bij de ingang staan om een nieuw model voor de dag te vinden. Na een halfuur kritische vleeskeuring, inclusief verwarde blikken van mensen die me als een soort poortwachter zien staan, geef ik het bijna op. Dan komt daar een perfecte kop binnen. Asha wordt het vandaag. Ze reageert heel geschrokken op mijn idee om een foto te gaan maken en zegt dat ze liever achter een camera staat dan ervoor. Twijfelachtig loopt ze met me mee naar de zon. Snel stift ze haar lippen en merkt op in de spiegel dat ze er veel te moe uit ziet voor een foto.
Op de foto is die onzekerheid, twijfel en moeheid totaal verdwenen. Ze staat er als een godin met diep zwart haar en trotse blik vooruit. Nu start míjn onzekerheid om deze heroïsche pose goed op het doek te krijgen.
Halverwege de dag komt Alex naar zijn tweede portret kijken. Hij zegt dat hij trots op me is. Hij lijkt op Pablo Escobar, vindt hij.
Vanavond is de live uitzending en daarom heb ik eens goed gedoucht. In de douches zie ik een open douchehokje met een bult kleding op de grond liggen. Voorzichtig ga ik kijken, er kan iemand knock-out op de grond liggen. Wellicht een mooi portret voor een nieuw schilderij. Even later komt er een mevrouw met een rood aangelopen sporthoofd de douches binnen om dat douchehokje binnen te gaan. Helaas. Hoewel een rood aangelopen hoofd ook best interessant kan zijn. Een volgende keer misschien.
Dag 5 - Vrijdag 3 mei
Gisteravond was eigenlijk de avond voor vanavond. De live-uitzending werd geruild om Ellen ten Damme en het Singer-Laren museum. Dit laat ik me natuurlijk geen tweede keer gebeuren. Gisteren was dus al de onthulling van mijn hele week in het Opium Atelier. Het was heel leuk om eens bij de radio uitzending te zijn, er zelf ook nog in te zitten én beeldende kunst in woorden te vertalen.
Midden in de nacht was ik weer in de Pipowagen en werkte nog door aan het tweede portret van de dag. Ik ging vol voldoening en doodmoe slapen. Exact met dat gevoel stond ik, helaas, ook weer op. Het voelt raar om na de onthulling nog door te gaan en ook was ik überhaupt niet vooruit te branden vandaag.
Eigenlijk was het plan voor de vrijdag om iemand die een goede volle week heeft gewerkt als model te gaan gebruiken. Dikke wallen, naar koffie smachtende ogen en een permanente frons op het voorhoofd. Ik keek in de spiegel en zag dat ik dat zelf was. Ik móest het model wel worden vandaag.
Met veel moeite heb ik de twee portretten voor vandaag geschilderd. Mijn plan is af. Veel gedaan, veel geleerd en veel nieuwe mensen leren kennen. Een onvergetelijke week die ik absoluut over zou willen doen.