Opium Atelier

Sarah Jonker

Klassiek
Sarah Jonker

Even voorstellen
Sarah Jonker (1982) is theatermaker en beeldend kunstenaar. In 2006 studeerde ze af aan de Arnhemse Toneelschool. Ze maakte voorstellingen bij o.a. Likeminds, De Toneelmakerij en ‘t Barre Land. Voor deze en andere gezelschappen maakte ze ook illustraties voor de posters.

In de loop van haar carrière oogstte Sarah lof zowel in het theater als met haar tekeningen. Ze exposeerde in Arnhem, Rotterdam, Amsterdam, Berlijn en New York.

Sarah Jonkers tekeningen zijn poëtisch, humoristisch en theatraal. Haar donkere, absurde universum zit barstensvol afgehakte ledematen en ongepolijste seksualiteit. In haar spontane composities die gemaakt zijn met Oost-Indische inkt, krijt en waterverf zitten surrealistische en post-expressionistische elementen.

Vanwege de maatregelen omtrent COVID-19 werkt Sarah deze week vanuit haar eigen atelier in plaats van in het Opium atelier.

Atelierplan
Tijdens de lockdown ben ik eindelijk begonnen aan iets wat ik al een tijd langer in mijn hoofd had; pop-upkaarten maken. Middels tutorials op Youtube heb ik me wat basisprincipes van pop-uptechnieken eigen gemaakt.
Het viel me op hoe onwaarschijnlijk tuttig en humorloos al die tutorials waren. Er werd gewerkt met hartjes, vlindertjes en commerciële stempelssets met zinnen als: home is where the heart is, I love mommy, you are the sweetest etc.
Daar werd ik een beetje baldadig van. Dit moet ook anders kunnen. Het principe van in elkaar grijpende vlindervleugels moet ook toe te passen zijn op tongende mensen, lijkt me. En ja hoor, dat werkte prima.
Het gaf me veel plezier om naar iets intens zoetsappigs te kijken terwijl ik in mijn achterhoofd mogelijkheden afging hoe je die techniek voor iets brutalers, grappigers of smerigers zou kunnen inzetten.

Ik hou ervan als dingen wrijven. Pop-upkaarten associëer je vooral met kindertijd en daarom is het des te verrassender als je een popup-kaart opent en er iets tevoorschijn komt dat duidelijk voor volwassenen bedoeld is.
Tijdens de intelligente lockdown waarin je elkaar nauwelijks aan kon raken bleek ik vooral veel fantasieën te hebben over mensen die elkaar wel flink aanraakten. Het leek me een leuk idee om deze kaarten voor weinig geld te verkopen zodat mensen elkaar iets konden opsturen waar je om kon lachen.
Er was al genoeg deprimerend nieuws om ons heen. Dit bleek goed aan te slaan.

Bovendien bevalt het me enorm aan pop-upkaarten dat ze zo theatraal zijn. Door hun driedemensionale karakter zijn het soms net kleine scenes. Misschien dat ik daarom zo enthousiast ben over de pop-upkaart, Ik voel dat er veel mogelijkheden liggen om het te gebruiken als decor in een toneelvoorstelling.
Samen met theatermakers Wanda Eyckerman en Roel Swanenberg ben ik een plan aan het ontwikkelen voor een pop-upvoorstelling die coronaproof is.
Deze komende week zou ik willen gebruiken om mijn technische vaardigheden uit te breiden. Hoe kan ik complexere en hogere dingen bouwen zonder dat het direct kreukelt zodra je de kaart dichtklapt?
Hoe krijg je beweging in een kaart? Hoe kan je dingen laten draaien? Hoe kan je een kaart maken waar je zelf een rol in speelt? Dit zijn allemaal vragen waar ik een antwoord op hoop te vinden.

Dag 1 & Dag 2 - Maandag 29 juni & Dinsdag 30 juni

Gisteren begon ik met een techniek waarmee je een hoog gebouw kon maken. Ik wilde graag een keer meer in de hoogte werken. Om de techniek in de vingers te krijgen is het goed niet meteen met een meesterwerk te willen beginnen maar met een protoype waarmee je het mechanisme onder de knie probeert te krijgen. Al bouwend komen bij mij de ideeën(vaak net te laat); hee shit het was leuk geweest als hier van te voren op getekend had. Of verdomme dit papier is veel te stevig nu zakt de toren bij voorbaat in elkaar, maar ik ben al halfverwege.... Naja afbouwen dan maar en iets van het inkakbouwsel weten te brouwen.

Ik had kunnen vermoeden dat deze toren niet eenvoudig was. Zelfs mijn uiterst vakkundige en ernstig precieze pop-upgoeroe Duncan Birmingham, die normaal gezien alles recht en strak uit zijn vingers krijgt, moest smokkelen en de kaart in positie duwen en sjorren.

Iedereen die meer van pop-up wil weten kan ik deze man aanraden. Op zijn youtubekanaal legt hij met alle geduld en zorgvuldigheid de meest complexe principes uit. Echt geweldig dat hij zijn kennis zo toegankelijk maakt. Ik heb inmiddels al een aantal van zijn tutorials gekeken en ben fan, hoewel ik hem nergens op een grapje heb weten te betrappen.

Het tweede principe was de set design kaart (Duncan Birminham- tutorial 50). Een techniek waar je iets kan openschuiven waarachter dan een kleine set met diepte tevoorschijn komt. Dit leek me wel wat.

Een mijlpaal. Voor het eerst sinds mijn eindexamen natuurkunde heb weer eens een passer en geodriehoek in mijn hand. Tot dusver is het aardig gelukt om in mijn leven meetwerk te vermijden, maar het voelt verrassend goed om iets te doen waar je je voor moet inspannen. Ik ga langzaam omdat ik weet dat ik fouten ga maken zodra ik nonchalant word.

Nadat alles keurig afgemeten is komt het creatieve gedeelte. Oke nu heb je die set, maar wat moet er op of in? Laat ik eens beginnen met een verveeld hoertje, wachtend op een klant of een verordening die sekswerk tot contactberoep rekent. De vorm van de kaart werkt mee, de dichte rode gordijnen van het begin krijgen een andere betekenis zodra je hebt gezien wat erachter zit.

Hierna heb ik lang gewerkt aan een pop-upkaart van een afwerkplek langs de kant van de snelweg. Laatst zat ik met een vriend in de auto en wees hij me een plek aan waar hij eens pech had gehad en wat klaarblijkelijk ook een homo-ontmoetingsplaats was. 'De éen na de andere auto stopte', zei hij' en veel van die auto's hadden kinderstoeltjes op de achterbank'.

De plek verschilde niet van enig andere berm: een vangrail met wat bosjes erachter. Ik vond het een triest gegeven. Mensenlevens die gevangen zitten in keurslijven en verwachtingspatronen en daardoor veroordeeld zijn tot schaamte en anonieme snelwegseks. Het heeft indruk op me gemaakt en al kijkend naar de vorm van de kaart zag ik mogelijkheden om dit gegeven te gebruiken.

Morgen wil ik de flipomkaart wat beter onder de knie krijgen. Een mooi gegeven, je kan een tekening maken en met één trekbeweging de schaduwzijde of het tegendeel of het vervolg van de tekening tevoorschijn toveren. Theater is de kunst van de contrasten. Als je dit gegeven een beetje begrijpt en er vertrouwd mee raakt dan is het een goed systeem om er een snelle decorverandering mee te kunnen bewerkstelligen. Voor nu is het thema even decadentie in de financiële wereld.

Video niet beschikbaar

Dag 3 & 4 - Woensdag 1 juli & Donderdag 2 juli

Gisteren stond in het teken van de flip-omtekening. Vandaag wil ik oogjes laten draaien.

Dit keer geen geschikte tutorial gevonden die het me uit kon leggen. Dus ik begon er gewoon zelf aan, zo moeilijk zou het niet kunnen zijn. En het is ook niet zo moeilijk alleen duurt alles langer dan ik van tevoren had gedacht en maak ik een aantal beginnersfouten. De onderste schijf moet bijvoorbeeld groter zijn dan de bovenste. Tja. Puur logisch. Alleen blijk ik pas na te denken nádat ik de twee schijven aan elkaar heb gemaakt. Om het dan draaiend te krijgen moet je er een hap uitknippen en draai je opeens oogjes in een mond. Dat ziet er niet uit, de illusie is meteen verstoord.

Op internet een voorbeeld gevonden van twee tegengestelde molentjes. Als je dan draait, zie je een licht hypnotiserende beweging. Gelukkig heb ik vlijmscherpe mesjes. Op mijn zorgvuldigst snij ik de molenwieken eruit. Een machine die kan ponsen zou nu wel lekker zijn. En ja hoor, een aantal oppervlakkige sneetjes verder lukt het om de wieltjes zó te laten draaien dat er extra beweging in zit. Hehe.

Na een paar uur werk ben ik (licht) gefrustreerd, omdat het voor mijn gevoel te langzaam gaat. Of nee, ik ben gefrustreerd omdat ik veel tijd nodig heb om dingen te bedenken. Of gewoon omdat het een teringzooi is, alles kleeft en vlekt, en ik vergeten ben te eten? Ik heb geen aanleg voor geduld en misschien ook niet zo veel aanleg voor draaimechansismen. Uit deze frustratie komt wel een nieuw idee. Een hoofdje dat ik eerder als mislukt beschouwde wordt opeens weer leuk als ik er een brein op plak. Een brein dat een loopje kan nemen. Ja, dit bevalt wel. Ik word er direct een beetje rustig van.