De Ochtend
KRO-NCRV

Deze componist ging niet naar buiten op vrijdag de 13e en overleed

foto: AI
  1. Klassiekchevron right
  2. Deze componist ging niet naar buiten op vrijdag de 13e en overleed

Vandaag is het vrijdag de 13e. Door veel mensen wordt deze dag als ongeluksdag beschouwd. De een zal het meer als geintje zien en de ander besluit toch echt niet het huis uit te gaan vandaag. Iemand die in tot de laatste categorie behoort, was de Oostenrijks-Amerikaanse componist Arnold Schönberg. Je leest hier meer over hem en andere bijgelovige componisten.

Bang voor 13

De Oostenrijks-Amerikaanse Arnold Schönberg was één van de meest invloedrijke componisten van de 21ste eeuw en doodsbang voor het cijfer 13.

Hoewel hij zelf geboren is op de 13e dag van de maand (13 september 1874), geloofde hij toch dat het getal 13 hem geen geluk bracht. Hij vermeed het cijfer zoveel mogelijk en weigerde om een kamer te huren op een adres met huisnummer 13.

Geen 13 in muziek

Zelfs in de muziek vermeed hij het nummer 13. In zijn vijftiendelige liedcyclus Das Buch der hängenden Gärten besloot hij het dertiende lied aan te duiden met het nummer 12a. Ook bestaat het vermoeden dat Schönberg de titel van zijn opera Moses und Aron opzettelijk verkeerd spelde om te voorkomen dat het uit dertien letters zou bestaan - volgens de Duitse spelling zou de titel eigenlijk Moses und Aaron moeten zijn geweest.

12 als perfect getal

Schönberg werd vooral bekend door zijn toepassing van de twaalftoonstechniek, een compositiemethode waarbij hij gebruik maakte van reeksen waarin alle twaalf tonen uit het octaaf even belangrijk zijn. Twaalf was voor Schönberg het perfecte getal - eentje meer kon alleen maar leiden tot problemen.

Toen Schönberg 65 werd - 5 keer 13 - liet hij voor de zekerheid een extra horoscoop maken. De astroloog stelde hem gerust: het zou een gevaarlijk jaar worden, maar niet fataal.

Hoe zuur was het dat Schönberg uiteindelijk aan zijn einde kwam op... vrijdag de 13e! Op vrijdag 13 juli 1951 had hij de hele dag ziek, angstig en depressief in bed gelegen, hopende dat de ongeluksdag aan hem voorbij zou gaan. Enkele minuten voor middernacht overleed hij op 76-jarige leeftijd.

Andere bijgelovige musici

Overigens was Schönberg niet de enige bijgelovige musicus. De Noorse Edvard Grieg durfde pas op te treden als hij een figuurtje van een kikker in zijn zak had, omdat hem dat geluk zou brengen. Tenor Luciano Pavarotti weigerde het podium op te komen zonder witte zakdoek en pianist Glenn Gould wilde tijdens concerten alleen maar op zijn eigen handgemaakte stoel zitten. Dat dat een laag krukje was waardoor hij met zijn neus nét boven het klavier hing, nam hij op de koop toe.

De Ochtend
Een ochtendprogramma waarin toegankelijke, verrassende muziek centraal staat. Andrea van Pol, Hans Smit of Pieter van Nes houdt je daarnaast kort op de hoogte van het belangrijkste nieuws van de dag. Iedere dag van 7:00 uur tot 9:00 uur.

Ster advertentie
Ster advertentie