Kijk All of Bach: Vioolconcert in E groot BWV 1042

Met een drieklank lost Bach een feestelijk openingssalvo, simpeler kan bijna niet. Hij kon het pakkende motief zo geleend hebben van zijn zeven jaar oudere Italiaanse collega Vivaldi, wiens muziek hij goed kende uit Weimar.

Het Concert in E groot is lastig te dateren – door Bach zelf geschreven bronnen ontbreken, zoals zo vaak. Wellicht stamt het net als de ‘Brandenburgse’ concerten uit Köthen, een stralend hof waar instrumentale muziek de toon zette. Maar het zou ook kunnen dateren uit Leipzig, waar Bach vanaf 1730 de leiding had over het plaatselijke Collegium Musicum waarmee hij in het beroemde Café Zimmermann veel wereldlijke muziek uitvoerde. Hoe het ook zij, we mogen vermoeden dat het schamele aantal van twee overgeleverde vioolconcerten slechts het topje van de ijsberg was, en dat talloze andere orkestwerken zijn verdwenen of wachten op ontdekking.

Bach baseert zich op het Venetiaanse concerto-model in drie delen, maar met een eigen twist: elk deel heeft on-Italiaanse eigenaardigheid. Zo kreeg het Allegro een ABA-structuur, net als de meeste barokke aria’s, waarbij de eerste sectie na een contrasterend tweede deel rijk versierd terugkeert. En ook zoals in veel van Bachs aria’s maakt de solist zich al ‘voor zijn beurt’ los van het ensemble, kort anticiperend op zijn solo.

Lees meer over BWV 1042 op de site van All of Bach. Daar is ook het archief te vinden met alle tot nu toe uitgebrachte BWV-nummers.

All of Bach

In aanloop naar het 100-jarige jubileum van de Nederlandse Bachvereniging in 2021 ontstond het idee om alle werken van Bach uit te voeren, in beeld en geluid. Om dichtbij de componist te blijven, worden de werken op passende locaties opgenomen: cantates in een kerk, kamermuziek in huiskamers, orgelmuziek op bijzondere orgels, etc. Dit wordt gedaan met het eigen ensemble en met vele gastmusici. Alle werken zijn gratis te zien en te beluisteren op de website van All of Bach, waar ook interviews op staan en achtergrondinformatie te vinden is.